Inside Man (2006)
Inside Man – Ο Υποκινητής
(2.5/5)
Σκηνοθεσία: Spike Lee
Σενάριο: Russell Gewirtz
Παίζουν: Denzel Washington, Clive Owen, Jodie Foster
Δείτε/Κρύφτε το trailer v
Μια ωραία ατάκα που πέτυχα σε μια ξένη κριτική για την ταινία, λέει πως «στη Μεγάλη Χίμαιρα του Renoir, που λέει ότι η εθνική διαφορετικότητα είναι μια οφθαλμαπάτη η οποία ξεπερνιέται από την κοινή μας ανθρώπινη υπόσταση, ο Spike Lee θα απαντούσε: ‘ωραία ιδέα, πήγαινε πες την στον τύπο που μόλις του αφαίρεσαν το τουρμπάνι οι μπάτσοι’.» Αυτή η αγωνία του Lee να υποδείξει δείγματα ξενοφοβίας και εξάρσεις ρατσισμού στην Αμερική -και ιδιαίτερα στην πιο πολυσυλλεκτική της μητρόπολη, τη Νέα Υόρκη- ήταν πάντα η καρδιά του έργου του, σε όλη του τη φιλμογραφία. Ακόμη, όπως με διαβεβαίωσαν, και στο She Hate Me, το οποίο δεν έχω δει. Οπότε κανείς δεν εξεπλάγη, όταν την είδε να ξεπροβάλλει και στο Inside Man, μια ταινία πολύ διαφορετική απ’ αυτές που συνήθως μας δείχνει ο Lee.
Είμαστε, όπως πάντα, στο Manhattan, και συγκεκριμένα στη Wall Street και συγκεκριμενότερα σε μια μεγάλη της τράπεζα, όπου μια ασπροφορεμένη τετράδα εισβάλει κρατώντας όπλα και πιάνει ομήρους όλους τους πελάτες και το προσωπικό της. Οι New York’s finest ενημερώνονται ότι έχουν στα χέρια τους μια ληστεία εν εξελίξει, αποκλείουν την τράπεζα, και καλούν ένα ντουέτο ντετέκτιβ-διαπραγματευτών, να επικοινωνήσει με τους ληστές, και να μάθει τα αιτήματά τους. Ο αρχιληστής, ζητά τα συνήθη: λεωφορεία, ένα τζετ, και μια ντουζίνα πίτσες με έξτρα πεπερόνι. Η ψυχρή λογική είναι το επίστρωμα του άριστα μελετημένου σχεδίου του, και όλα δείχνουν ότι οι εγκληματίες θα εκτελέσουν την τέλεια ληστεία, μέχρι που ο χαρισματικός ντετέκτιβ αρχίζει να ψυλλιάζεται ότι τα σκαμπό από 100δόλαρα που κρύβονται στο χρηματοκιβώτιο, δεν είναι ακριβώς ο στόχος των ληστών. Όχι πως αυτό αλλάζει κάτι…
Μιλάμε για ένα καθαρόαιμο αστυνομικό θρίλερ, έντονο και ατμοσφαιρικό, με σωστές δόσεις σασπένς και κυνισμού, που διατηρείται στα (υψηλά) επίπεδα ενός Spike Lee, κυρίως χάρη στον τρόπο με τον οποίο σαρκάζει και αποφεύγει τις συμβάσεις του είδους. Πέρα όμως από το θέμα της, η ταινία ξεχωρίζει από την υπόλοιπη φιλμογραφία του Lee, ακριβώς επειδή μένει πιστή και στις εμμονές (ή, αν προτιμάτε, στις πολιτικές θέσεις) του δημιουργού της. Συνήθως οι διαφυλετικές σχέσεις -και προσφάτως οι νέες, μετά 11ης Σεπτεμβρίου, αντίξοες για τους μη Αμερικανούς συνθήκες διαβίωσης- των χαρακτήρων του, λειτουργούν ως ένας καλοτεντωμένος καμβάς, πάνω στον οποίο ο Lee ζωγραφίζει τις πολλαπλές επιστρώσεις των ιστοριών και των πρωταγωνιστών του. Στο Inside Man όμως, αυτά τα anti-racist και post 9/11 anxiety attacks του, μοιάζουν με σβολιασμένες πινελιές που διακόπτουν τη θέαση του έργου απαιτώντας προσοχή, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι παρά μουντζούρες. Σαν εμβόλιμα κομματάκια που κάποιος (ποιος;) τα έχει παραχώσει πρόχειρα στο σενάριο του πρωτάρη Russell Gertwitz, ελπίζοντας ότι δεν θα τα προσέξει κανείς μέχρι την πρεμιέρα.
Το οποίο σενάριο βέβαια, έχει και τα δικά του προβληματάκια: τον ασαφή χαρακτήρα της Jodie Foster, που χρησιμοποιείται κραυγαλέα ως μηχανισμός προώθησης της πλοκής, για να αποδειχθεί τελικά ότι ήταν εντελώς περιττός, το αδύναμο και φλύαρα αναλυμένο back-story των αληθινών κινήτρων των ληστών, και μερικές υπερδραματοποιημένες σκηνές, μια εκ των οποίων ο οποιοσδήποτε σκηνοθέτης θα είχε κόψει εντελώς απ’ το σενάριό του, αλλά ο Lee μάλλον αυτοσαρκαστικά επέλεξε να κρατήσει, ντύνοντάς την μάλιστα με τη γνωστή μουσική υπόκρουση βιολιού, για να μας δώσει τον ακριβή ορισμό του όρου «σκηνή-βιολί». Είναι προς το τέλος, εκεί που ο Richard Plummer, ως στερεοτυπικός διευθυντής της τράπεζας με το ένοχο μυστικό, αναλύει το ένοχο μυστικό του – you cant’ miss it.
Γιατί λοιπόν η ταινία έχει δυόμισι αστέρια αντί για ένα; Γιατί ο Spike Lee, σκηνοθετικά κάνει παπάδες. Γιατί κινείται σε ένα άγνωστο είδος με τέτοια άνεση που σου δίνει την εντύπωση ότι γεννήθηκε να κάνει αυτού του είδους τις ταινίες. Γιατί ο Clive Owen ακόμη και με τη μάσκα που φορά στην περισσότερη διάρκεια της ταινίας, είναι ο κυρίαρχος της οθόνης όποτε τον πιάνει η κάμερα. Γιατί ο Denzel Washington καταπίνει πριν μιλήσει. Και γενικά, γιατί αυτή η άνιση ταινία, όταν δεν παίρνει την κάτω βόλτα, είναι συναρπαστική, χάρη στην ικανότητα του Lee να καμουφλάρει τις αδυναμίες της. Α, και γιατί είχε και δυνατό μπουφέ μετά την προβολή.
(2.5/5)Σκηνοθεσία: Spike Lee
Σενάριο: Russell Gewirtz
Παίζουν: Denzel Washington, Clive Owen, Jodie Foster
Δείτε/Κρύφτε το trailer v
Μια ωραία ατάκα που πέτυχα σε μια ξένη κριτική για την ταινία, λέει πως «στη Μεγάλη Χίμαιρα του Renoir, που λέει ότι η εθνική διαφορετικότητα είναι μια οφθαλμαπάτη η οποία ξεπερνιέται από την κοινή μας ανθρώπινη υπόσταση, ο Spike Lee θα απαντούσε: ‘ωραία ιδέα, πήγαινε πες την στον τύπο που μόλις του αφαίρεσαν το τουρμπάνι οι μπάτσοι’.» Αυτή η αγωνία του Lee να υποδείξει δείγματα ξενοφοβίας και εξάρσεις ρατσισμού στην Αμερική -και ιδιαίτερα στην πιο πολυσυλλεκτική της μητρόπολη, τη Νέα Υόρκη- ήταν πάντα η καρδιά του έργου του, σε όλη του τη φιλμογραφία. Ακόμη, όπως με διαβεβαίωσαν, και στο She Hate Me, το οποίο δεν έχω δει. Οπότε κανείς δεν εξεπλάγη, όταν την είδε να ξεπροβάλλει και στο Inside Man, μια ταινία πολύ διαφορετική απ’ αυτές που συνήθως μας δείχνει ο Lee.
Είμαστε, όπως πάντα, στο Manhattan, και συγκεκριμένα στη Wall Street και συγκεκριμενότερα σε μια μεγάλη της τράπεζα, όπου μια ασπροφορεμένη τετράδα εισβάλει κρατώντας όπλα και πιάνει ομήρους όλους τους πελάτες και το προσωπικό της. Οι New York’s finest ενημερώνονται ότι έχουν στα χέρια τους μια ληστεία εν εξελίξει, αποκλείουν την τράπεζα, και καλούν ένα ντουέτο ντετέκτιβ-διαπραγματευτών, να επικοινωνήσει με τους ληστές, και να μάθει τα αιτήματά τους. Ο αρχιληστής, ζητά τα συνήθη: λεωφορεία, ένα τζετ, και μια ντουζίνα πίτσες με έξτρα πεπερόνι. Η ψυχρή λογική είναι το επίστρωμα του άριστα μελετημένου σχεδίου του, και όλα δείχνουν ότι οι εγκληματίες θα εκτελέσουν την τέλεια ληστεία, μέχρι που ο χαρισματικός ντετέκτιβ αρχίζει να ψυλλιάζεται ότι τα σκαμπό από 100δόλαρα που κρύβονται στο χρηματοκιβώτιο, δεν είναι ακριβώς ο στόχος των ληστών. Όχι πως αυτό αλλάζει κάτι…Μιλάμε για ένα καθαρόαιμο αστυνομικό θρίλερ, έντονο και ατμοσφαιρικό, με σωστές δόσεις σασπένς και κυνισμού, που διατηρείται στα (υψηλά) επίπεδα ενός Spike Lee, κυρίως χάρη στον τρόπο με τον οποίο σαρκάζει και αποφεύγει τις συμβάσεις του είδους. Πέρα όμως από το θέμα της, η ταινία ξεχωρίζει από την υπόλοιπη φιλμογραφία του Lee, ακριβώς επειδή μένει πιστή και στις εμμονές (ή, αν προτιμάτε, στις πολιτικές θέσεις) του δημιουργού της. Συνήθως οι διαφυλετικές σχέσεις -και προσφάτως οι νέες, μετά 11ης Σεπτεμβρίου, αντίξοες για τους μη Αμερικανούς συνθήκες διαβίωσης- των χαρακτήρων του, λειτουργούν ως ένας καλοτεντωμένος καμβάς, πάνω στον οποίο ο Lee ζωγραφίζει τις πολλαπλές επιστρώσεις των ιστοριών και των πρωταγωνιστών του. Στο Inside Man όμως, αυτά τα anti-racist και post 9/11 anxiety attacks του, μοιάζουν με σβολιασμένες πινελιές που διακόπτουν τη θέαση του έργου απαιτώντας προσοχή, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι παρά μουντζούρες. Σαν εμβόλιμα κομματάκια που κάποιος (ποιος;) τα έχει παραχώσει πρόχειρα στο σενάριο του πρωτάρη Russell Gertwitz, ελπίζοντας ότι δεν θα τα προσέξει κανείς μέχρι την πρεμιέρα.Το οποίο σενάριο βέβαια, έχει και τα δικά του προβληματάκια: τον ασαφή χαρακτήρα της Jodie Foster, που χρησιμοποιείται κραυγαλέα ως μηχανισμός προώθησης της πλοκής, για να αποδειχθεί τελικά ότι ήταν εντελώς περιττός, το αδύναμο και φλύαρα αναλυμένο back-story των αληθινών κινήτρων των ληστών, και μερικές υπερδραματοποιημένες σκηνές, μια εκ των οποίων ο οποιοσδήποτε σκηνοθέτης θα είχε κόψει εντελώς απ’ το σενάριό του, αλλά ο Lee μάλλον αυτοσαρκαστικά επέλεξε να κρατήσει, ντύνοντάς την μάλιστα με τη γνωστή μουσική υπόκρουση βιολιού, για να μας δώσει τον ακριβή ορισμό του όρου «σκηνή-βιολί». Είναι προς το τέλος, εκεί που ο Richard Plummer, ως στερεοτυπικός διευθυντής της τράπεζας με το ένοχο μυστικό, αναλύει το ένοχο μυστικό του – you cant’ miss it.Γιατί λοιπόν η ταινία έχει δυόμισι αστέρια αντί για ένα; Γιατί ο Spike Lee, σκηνοθετικά κάνει παπάδες. Γιατί κινείται σε ένα άγνωστο είδος με τέτοια άνεση που σου δίνει την εντύπωση ότι γεννήθηκε να κάνει αυτού του είδους τις ταινίες. Γιατί ο Clive Owen ακόμη και με τη μάσκα που φορά στην περισσότερη διάρκεια της ταινίας, είναι ο κυρίαρχος της οθόνης όποτε τον πιάνει η κάμερα. Γιατί ο Denzel Washington καταπίνει πριν μιλήσει. Και γενικά, γιατί αυτή η άνιση ταινία, όταν δεν παίρνει την κάτω βόλτα, είναι συναρπαστική, χάρη στην ικανότητα του Lee να καμουφλάρει τις αδυναμίες της. Α, και γιατί είχε και δυνατό μπουφέ μετά την προβολή.