Undercurrent: Το περιοδικό των κριτικών

Η FIPRESCI, η διεθνής ένωση κριτικών κινηματογράφου, δημιούργησε ένα online περιοδικό, το Undercurrent. Όπως θα περίμενες βέβαια, με βαριά επώνυμα (στα) άρθρα και διεξοδικές αναλύσεις της δουλειάς καλλιτεχνίζοντων δημιουργών. Μεταξύ των οποίων και τις σκέψεις του καθηγητή κριτικής Gabe Klinger για το Les Amants réguliers (2005) που βγαίνει αυτή τη βδομάδα στις ελληνικές αίθουσες (και.. ερμμμ.. δε το καλύψαμε χτες, οπότε είναι και ότι καλύτερο μπορούμε να προτείνουμε γι' αυτό).

Η μεγάλη συζήτηση γίνεται βέβαια, αυτή την εποχή, για τους κριτικούς και όχι για το αντικείμενό τους (τις κινηματογραφικές ταινίες). Όπως πήραν χαμπάρι μέχρι και τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων, τα χολιγουντιανά στούντιο φαίνεται να μην έχουν πια καμία όρεξη να κάνουν δημοσιογραφικές προβολές για να προωθήσουν το προϊόν τους. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια ήταν μετρημένες στα δάχτυλα, συνολικά, οι διανομές που τολμούσαν να σνομπάρουν τα οξυδερκή σχόλια, πέρσι στο πρώτο τετράμηνο το έπραξαν δύο (2) και φέτος ήδη έντεκα (11), με δύο μόνο τη βδομάδα που πέρασε.

Και το χειρότερο είναι ότι κανείς δεν έδινε σημασία. Όχι μόνο το ευρύ κοινό που θεωρεί, και καλά κάνει, τους κριτικούς μια κλίκα που δεν έχει τίποτα να του πει εκτός από το να το πήξει στα spoilers (βλ. plot reviews) ή τη τετριμμένη πια κινηματογραφική θεωρία και πράξη ("does it have three acts?" που λέει και ο Adrian Martin). Αλλά και οι ίδιοι οι.. ενδιαφερόμενοι που, όπως χαρακτηριστικά ο Roger Ebert (κατά το AP), βαρέθηκαν να σχολιάζουν αρνητικά την τάση, και συμβιβάστηκαν με την πλατιά άποψη ότι το κοινό των συγκεκριμένων ταινιών δεν νοιάζεται για τη δική τους (άποψη).

Με τη γενίκευση του φαινομένου, όμως, ακόμα και σε ταινίες που "αρέσουν" κλιμακώθηκαν και οι αντιδράσεις. Και τη τελευταία βδομάδα είναι πια τόσες οι γνώμες που διατυπώθηκαν, που θέλω άλλο blog για να τις χωρέσω όλες. Και γι αυτό στέκομαι μόνο στο editorial του Undercurrent:

Film criticism, at least in English, seems often in the position of apologizing for its own existence, pretending to be something else, or wishing it were something else. Undercurrent wants to be a place where film criticism can dispense with alibis. Read on, write back, and let a thousand critical flowers bloom.

Και φυσικά επειδή τα χίλια κριτικά άνθη καλό είναι να' χουν και καμιά γλάστρα πρόχειρη (βλ. να απευθύνονται και σε κανέναν), το περιοδικό παραθέτει την ενδιαφέρουσα συζήτηση, σε ανύποπτο χρόνο (στα πλαίσια του Brisbane International Film Festival 2005), για τη δουλειά ενός κριτικού. Όπου και δυστυχώς, με εξαίρεση κάπως και πάλι τον Adrian Martin, το consensus είναι το ίδιο: ο αυτοπεριορισμός των χιλίων (θεσπι-δ-ών) και τρακοσίων (σινεφίλ) σε κινηματογραφικά στενά, και η αντίσταση μέχρις ενός στους βαρβάρους μέσω της "επιμόρφωσης" του κοινού.

Ε και από την άλλη βέβαια, υπάρχει και το Movies for the Masses.