Offside (2006)

Το πολιτικό σινεμά, παρουσιάζει και σχολιάζει μια πολιτική πραγματικότητα, εισάγοντάς την σε έναν κινηματογραφικό κόσμο, που την ωθεί στα άκρα μετατρέποντάς την σε ένα δυστοπικό σύμπαν, ή την μετατρέπει σε κωμικό μηχανισμό για να αναδείξει τον παραλογισμό της, ή την χρησιμοποιεί ως αίτιο της τραγωδίας που προκύπτει από το ξεδίπλωμα του δράματος του ήρωα, ή την καταγράφει ενδελεχώς και την αναλύει σε βάθος. Ή τέλος πάντων, οτιδήποτε άλλο, αλλά κάτι. Κάτι την κάνει για να φτιάξει ένα πράμα σαν ταινία, που από κάπου ξεκινάει και προς τα κάπου πηγαίνει. Ο Jaffar Panahi, που επανειλημμένως έχει βρει στραβά και παράδοξα της χώρας του, του Ιράν, και τα ‘χει κινηματογραφήσει, εδώ δεν φτιάχνει ταινία.


Θέμα του Offside, μια ετερόκλητη ομάδα Ιρανών γυναικών, που προσπαθούν να μπουν κρυφά στο γήπεδο που διαγωνίζεται η εθνική τους εντεκάδα για μια θέση στο Μουντιάλ του ’06. Κρυφά, γιατί στο Ιράν, η είσοδος στις γυναίκες σε ποδοσφαιρικά γήπεδα απαγορεύεται, μολονότι επιτρέπεται να βλέπουν τα ματς στην τηλεόραση, ή να μπουν σε γήπεδο βόλεϊ, ή μπάσκετ. Τα κορίτσια συλλαμβάνονται, μεταφέρονται σε μια αυτοσχέδια φυλακούλα, και ενόσω περιμένουν την προσαγωγή τους, ανταλλάσσουν με τους φύλακές τους, τις απόψεις τους για την ορθότητα και την ισχύ των πεποιθήσεων των Ιρανών, σε ελαφρύ και ευδιάθετο κλίμα.

Δεν πα’ να του δώσουν όσες Αρκούδες θέλουν οι Βερολινέζοι, εγώ αρνούμαι να παραδεχτώ ότι το να βλέπω επί μιάμιση ώρα τις ηρωίδες του Panahi να προσπαθούν να αντικρούσουν τον παραλογισμό που έχουν εμποτίσει στους Ιρανούς οι Μουλάδες κι οι Αγιατολάδες και η εξωφρενικά ευνουχιστική θρησκομανία τους, είναι ένα θέαμα που αφορά το παγκόσμιο κοινό, έστω και το πιο σκληροπυρηνικό art-house ακροατήριο. To Offside δεν έχει καμία σεναριακή εξέλιξη, καμία σκηνοθετική πρωτοτυπία, κανέναν ενδιαφέρων χαρακτήρα, κανένα ενδιαφέρον γενικότερα, μετά το πρώτο μισάωρο.

Μαγκιά του Panahi που ανέδειξε ένα θέμα (ή τουλάχιστον μια πτυχή της κατάστασης) που η παγκόσμια κοινότητα μάλλον αγνοούσε, και μαγκιά του που εξακολουθεί να μετριέται με μια πολιτική και θρησκευτική ηγεσία που μόνο κατά τύχη επιτρέπει στις ταινίες του να προβάλλονται στη χώρα του. Και μπράβο του που κατάφερε να τροφοδοτήσει μια σχετική μίνι αναμπουμπούλα. Αλλά εγώ προτιμώ να ξαναδώ το Cache και το Le Couperet, δυο ταινίες αμέτρητα ανώτερης πολιτικής οξύνοιας και τεχνικής επιδεξιότητας, που δεν πήραν και κανένα ιδιαίτερο βραβείο πουθενά.