Le Scaphandre et le Papillon (2007)

Στα 43 του ο Jean-Dominique Bauby, δημοσιογράφος και εκδότης του γαλλικού ELLE, έπαθε εγκεφαλικό που τον άφησε εντελώς παράλυτο. Παρολαυτά, το βιβλίο για την ιστορία το κυκλοφόρησε.Αν όχι τιποτάλλο τρελά και κάπου προκλητικά (αν κάτσεις να σκέφτεσαι ποιους βάζει να του κάνουν τι) εφευρετικός, πίσω από την κάμερα εδώ και μια δεκαετία όσο και μπροστά στον καμβά στα 80s, ο Julian Schnabel καταπιάνεται μετά τον Jean-Michel Basquiat (Basquiat (1996)) και τον Reinaldo Arenas (Before Night Falls (2000)) με έναν ακόμα δημιουργό που παλεύει να εκφραστεί. Και μάλλον βάζει τελεία, αφού για να ξεπεράσει τον αγώνα καταπαράλυτου που κουνάει μόνο το αριστερό του μάτι θα πρέπει να στραφεί στη μετεμψύχωσή του σε γκαβό σαλιγκάρι με αρθριτικά. Και επιπλέον γιατί θα πρέπει να προσπαθήσει ακόμα περισσότερο για να ξεπεράσει μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς και πιο φρέσκιες της δεκαετίας.

Με τη συνηθισμένη του υπερβολική αυτοπεποίθηση που αποπνέει από το ότι τις περισσότερες φορές ξέρει τι κάνει και κάποιες μεγαλουργεί, ο δημιουργός (λεξούλα που σπάνια έχει τόση βαρύτητα όταν τη πιπιλάμε στις Μάζες) φορτώνει με χρώματα την ξεθωριασμένη παλέτα του καταβραβευμένου διευθυντή φωτογραφίας του Spielberg, Janusz Kaminski, κάνει χαοτικό πάρτι με τις εικόνες που η φτωχή φαντασία του σεναριογράφου του Πιανίστα (2002) τολμάει να συνθέσει, τρίβει ασυμβίβαστα τον ρεαλισμό την πικρή ευθυμία και την ιλουστρασιόν κοφτή αφήγηση του ήρωά του σε χολιγουντιανά και μη δράματα καθυστερημένων παραπληγικών, και σου γεμίζει την οθόνη με δροσερά παιχνιδιάρικα σέξι γκόμενες που θα 'θελες να τις βλέπεις μερικούς μήνες τουλάχιστο να σου κουνάνε γραμματοκαρτέλες και να σου βγάζουν τη γλώσσα στο μάτι. Ο Schnabel έμαθε Γαλλικά για να μπορέσει να γυρίσει στη γλώσσα αλλά η πραγματική του φιλμ είναι οπτική, ειδικά στη πρώτη πράξη όπου αγγίζει σχεδόν τον βικιπαιδευμένο ορισμό του σκοπού της τέχνης του, "να δημιουργήσει μια συναισθηματική κατάσταση στην οποία μπορείς κυριολεκτικά να περπατήσεις και να σε καταπιεί", με σκηνές αποκλειστικά από τη σκοπιά του δεξιού ματιού σου, μέχρι που στο ράβει ο κακούργος χειρούργος. Το άλλο στο αφήνει ανοιχτό να το καταβροχθίσει η καθημερινότητα του Bauby, κουβάρι τυχαίων αναμνήσεων από το παρελθόν, ονειρικών επιθυμιών από το παρόν και κατάφωτων πυλών στον ουρανό από το μέλλον.

Το Σκάφανδρο και η Πεταλούδα πήραν βραβείο σκηνοθεσίας και τεχνικό μεγάλο βραβείο φωτογραφίας στις Κάνες. Αδικήθηκαν λοιπόν.