No Country for Old Men (2007)

Καθημερινός cowboy σκουντουφλάει σε σκηνικό αγοραπωλησίας ναρκωτικών που κατέληξε πολύ, πολύ άσχημα. Και αποφασίζει να περιθάλψει τα αδέσποτα εκατομμύρια δολάρια.Οι Coen βρίσκουν έμπνευση, μετά από μια περίοδο που αρκετοί τους κατηγόρησαν για υπερβολική εμμονή σε σουρεαλιστική κωμωδία χαρακτήρων στο έργο τους, για πρώτη φορά μετά τον Όμηρο στο O Brother, Where Art Thou? (2000), διασκευάζοντας το βιβλικό ζοφερό ομώνυμο πεζογράφημα του βραβευμένου με Pulitzer πέρσι Cormac McCarthy. Και το κάνουν δικό τους αφομοιώνοντας το πυκνογραμμένο απνευστί αντιφανταχτερό στιλ του συγγραφέα, επιστρέφοντας όπως φαίνονταν από τα trailer στις αιματηρά απλές ρίζες του δικού τους Blood Simple (1984), χρησιμοποιώντας την πεκινπαϊκή κυνική ασταμάτητη βία σα το καλύτερο υποκατάστατο των χειρουργικά αφαιρεμένων συνηθισμένων κωμικών μορφωμάτων τους, αναμιγνύοντας πιο ιδανικά από ποτέ τρελά εφευρετική τέχνη και popular entertainment.

Η ιστορία είναι τοποθετημένη χρονικά στο 1980, με όλα τα έντονα χαρακτηριστικά συγκεκριμένης περιόδου να έχουν σβηστεί προσεκτικά για να λειτουργεί σα διαχρονικό σχόλιο για τη δηλητηρίαση της αμερικάνικης Δύσης από το αίμα που το βλέπεις να ποτίζει τη γη. Αίμα που ακολουθούν, εξίσου συμβολικά, οι τρεις ήρωες της παραβολής, ο πρώην ηλεκτροσυγκολλητής του Josh Brolin που νομίζει ότι μπορεί να τα βγάλει πέρα, ο γεροσερίφης του Tommy Lee Jones που ξέρει καλύτερα, και η δύναμη του απόλυτου κακού του Javier Bardem σε ένα ρόλο ιστορικό ήδη από τη μαλλούρα σύμβολο της παράνοιας του χαρακτήρα στον παλαβιάρικο κόσμο των Coen. Αν είχαν (που είχαν ειδικά ο σερίφης-πρωταγωνιστής) παρελθόν στο βιβλίο, και οι άλλοι δυο απλοποιούνται στη ταινία στις κινητήριες δυνάμεις τους, κατά το συνήθειο των αδερφών, κάνοντας τη σύγκρουση ακόμα σφοδρότερη όσο και συνεχώς αναπάντεχη από τις εξωστρακίσεις. Η σύγκρουση κλείνει το ίδιο αναπάντεχα, διαβόητα πια, σε μοιραία σπόντα, σεβόμενη το αντιδοξαστικό πεσιμιστικό τέλος της νουβέλας, αφήνοντας τον Jones να θρηνεί την ήττα του σε μια μάχη που διάλεξε να μη μπει ποτέ, σε ένα κόσμο που δε καταλαβαίνει πια, σε μια σκηνή μονολόγου με εσκεμμένα περισσότερο διάλογο απ' όλου του φιλμ μαζί.

Εξαιρετικά φειδωλή είναι η σκηνοθεσία συνολικά, βάζοντας τον Roger Deakins να φωτογραφεί μαεστρικά άγονη αδιάφορη γη (με κάνα ψόφιο ζώο να θυμίζει την έκταση του φαινομένου και την έλλειψη ουρανού να εντείνει το κλίμα), με κανά μισάωρο το πολύ σχεδόν μουσικού φυσικού θορύβου για soundtrack (που φυσιολογικότατα τσίμπησε οσκαρικές υποψηφιότητες στις ηχητικές κατηγορίες). Χωρίς να χάνει βλεφάρισμα στην ανηλέητη ένταση, στην υπόγεια απειρότητα της λεπτομέρειας, στη μνημειώδη διάνοια που μουσκεύει το σκονισμένο σκηνικό. Τελικά, πιο τρομαχτική στιγμή του φιλμ είναι αυτή που διαπιστώνεις τον απόλυτο έλεγχο της τέχνης τους από τους σημαντικότερους σύγχρονους δημιουργούς. Εμπειρία ζωής αν δε κάνει το μυαλό σου να λιώσει.