Η Σκόνη του Χρόνου (2008)

Παρόν, παρελθόν, πραγματικότητα και φαντασία, μπλέκονται καθώς σκηνοθέτης σκηνοθετεί την ιστορία των γονιών του, απ’ τον θάνατο του Στάλιν, στην παραίτηση του Νίξον, στην πτώση του τοίχους του Βερολίνου, στο σήμερα.Απαρχαιωμένη σκηνοθεσία τιγκαρισμένη με στείρα αλληγορικά δολώματα, σε μια ταινία που διατηρεί την αγγελοπουλική της ποιότητα ως προς την ασυμβίβαστη ποιητικότητα και το φλου αριστίκ με το οποίο ο Έλληνας διεθνής θολώνει τα όρια της πραγματικότητας και της φαντασίας των ηρώων του, όπως αυτά προκύπτουν νερωμένα απ’ τη δική του ημιαφηρημένη προσέγγιση. Προσφέρει όμως μια ανανεωμένη σκηνοθετική προσέγγιση ως προς την σαφώς μικρότερη διάρκεια των παραδοσιακών ανεκδοτολογικών του παναρισμάτων και τον ταχύτερο, σχεδόν κανονικό ρυθμό της ταινίας (αν εξαιρέσεις την εκτός τόπου και χρόνου κίνηση των ηθοποιών του μέσα σ' αυτόν), ενώ φέρνει τους ήρωές του πιο κοντά στην οθόνη, για να ταιριάξει η αποστασιοποίησή του απ’ την συνήθη αποστασιοποιημένη στάση του, με τις δηλώσεις του ότι η συγκεκριμένη ταινία είναι η πλέον προσωπική του, και πρόθεσή του η ανάδειξη της (προσωπικής) ιστορίας από το παρασκήνιο της (συλλογικής) Ιστορίας.

Κι όντως, στοιχεία της προσωπικότητάς του είναι εμφανή στην πλούσια πολυεπίπεδη σύνθεση που παρουσιάζει στο περιορισμένο κομμάτι που επιλέγει να χρησιμοποιήσει, από έναν σαφώς ευρύτερο καμβά. Περισσότερο όμως απ’ την φιλοδοξία και την αυτοπεποίθηση με την οποία χειρίζεται τα θέματά του (έστω και με πολύ αμφισβητίσμη αποτελεσματικότητα), στοιχεία που δεν θα μπορούσε κανείς παρά να τα θεωρήσει δεδομένα, αυτά που διαφαίνονται στην ταινία του, είναι η αυταρέσκεια κι η αλλαζονεία του πολυπερπατημένου και κάποτε πολυτιμημένου ωτέρ, νοοτροπίες που μέσα στην αίθουσα στρέφονται κατά του θεατή, όπως έξω απ’ αυτήν είχαν στραφεί προς τους δημοσιογράφους, όταν μεγαλόσχημα ο δημιουργός δήλωνε ότι ο λόγος που απέφυγε (με διάφορες ιστορίες) τα μεγάλα φεστιβάλ μέχρι σήμερα, ήταν ότι τού παραδέχονταν πως τα παιχνίδια είναι στημένα και το αποτέλεσμά τους δεν ήταν υπέρ του. Ή ότι η προβολή της ταινίας του στο περασμένο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, δεν ήταν στ’ αλήθεια η πρώτη παγκόσμια πρεμιέρα της, αλλά μια απλή avant premiere πριν το αληθινό της άνοιγμα στο Βερολίνο.

Ή όσο σχεδόν εξετέθει πριν από μερικές μέρες, όταν, μετά την αρνητική ατμόσφαιρα που ακολούθησε την δημοσιογραφική προβολή της ταινίας στην Αθήνα, στους δημοσιογράφους που την παρακολούθησαν, έφτασαν απειλές αιτήματα από την παραγωγό και σύζυγο του κου Αγγελόπουλου, κα Φοίβη Οικονομοπούλου, να τους πάρει τηλέφωνο να... τους την εξηγήσει. Ιστορία τόσο αληθινή, όσο υποθέτω κι εκείνη που μου μεταφέρθηκε, για Γάλλο δημοσιογράφο, που περιέγραψε την εμπειρία του από μιαν άλλη προβολή, σε κλειστό κύκλο, με τη φράση «περιμέναμε τα χειρότερα, μα ήταν χειρότερα». Κι αν δεν μπορώ να εγγυηθώ ότι η τελευταία ευσταθεί, ότι είναι εύστοχη στο υπογράφω και με τα πόδια.