Eden à l'Ouest (2009)

Νεαρός λαθρομετανάστης προσπαθεί να πάει απ’ την Κρήτη στο Παρίσι, ψάχνοντας μια καλύτερη ζωή, μέσα στο καπέλο ενός μάγου.Η πιο προσωπική του ταινία, λέει ο Γαβράς πως είναι αυτή, που είναι και η πρώτη ελληνική, λέει η παραγωγή, τουλάχιστον σε κεφάλαια, τα οποία, όπως φαίνεται, όταν είναι σε χέρια ικανά, δεν δείχνουν την εθνικότητά τους. Η προσωπικότητα του Γαβρά, ωστόσο, βγάζει τη μυτούλα της, ή τουλάχιστον το ρομαντικά παιγνιώδες κομμάτι της, μέσα από την ιστορία του λαθρομετανάστη που αφήνει χωρίς ταυτότητα και χώρα προέλευσης, επιδιώκοντας στην καθολικότητα της Οδύσσειας του ήρωα, να απεικονίσει μέρος και της δικής του.

Η καλοσύνη, η ανθρωπιά κι η αξιοπρέπεια των ξένων είναι αυτό που ψάχνει, βρίσκει κι αναδεικνύει απ’ τους ανθρώπους των λαών της Ευρώπης που συναντά ο ήρωάς του από την Ελλάδα στην Ιταλία, μετά στη Γερμανία και τέλος στο Παρίσι, τουλάχιστον όπως προκύπτει απ’ την αντίθεσή τους με τους κατά τόπους ένστολους και τις άτεγκτες οδηγίες τους. Και με την τρυφερή, λίγο παραμυθένια, λίγο ονειρική ιστορία του, την τουριστική αισιοδιοξία της οποίας, φροντίζει να κρατά δεμένη στη γη ο Ricardo Scarmacio με την μεθυστική, σχεδόν βουβή ερμηνεία του, ο Γαβράς σου ζεσταίνει την καρδιά με μαεστρία στην επεισοδιακή αφήγηση, έστω κι αν βαλτώνει κομματάκι στο πρώτο μέρος, χωλαίνει κατά καιρούς σε δευτερότριτες ερμηνείες (κυρίως από Έλληνες ερμηνευτές) και προβληματίζει με την άνεση που προσπερνά πολιτικοινωνικά ζητήματα που αγγίζει, χωρίς διάθεση να πασπατέψει. Εν τέλει όμως, η αξία της Οδύσσειάς του παραμένει, έστω και ως δροσερό κι αστείο crowd pleaser με ψυχούλα και τη γλώσσα έτοιμη να σου τη βγάλει όταν χρειαστεί.