The City of Your Final Destination (2009)

Καθηγητής φιλολογίας επισκέπτεται ακάλεστος τους εκτελεστές της διαθήκης συγγραφέα που θέλει να βιογραφήσει, ελπίζοντας να τους κάνει να ανακαλέσουν την άρνηση να του δώσουν τις ευχές τους.Το κονκλάβιο που συνθέτουν οι ολοκληρωτικά αλλιώτικοι χαρακτήρες της ερωμένης του εκλιπόντος, της νομίμου συζύγου, του αδερφού με τον εραστή και μιας κορούλας που πάει κι έρχεται γιατί έχει και σχολείο μέσα στα γυρίσματα, θα μπορούσαν να βάλουν τις βάσεις για ένα εκστατικό τσίρκουλο κωμωδίας καταστάσεων, στημένες για να κάνουν τον παθητικό, υπερευαίσθητο, παραδιακριτικό, ηττοπαθή χαρακτήρα του συγγραφέα, να κοντέψει να τινάξει τα μυαλά του στο αέρα, πριν ανακαλύψει τη δυναμική πλευρά του εαυτού του και τον έρωτα με την ερωμένη στην πορεία, αλλά τότε δεν θα μιλούσαμε για ταινία του James Ivory, προφανώς. Ο οποίος, σ’ αυτήν εδώ την πρώτη του solo δουλειά μετά το θάνατο του επί σειρά ετών παρτενέρ στην παραγωγή και στη ζωή, Ismail Merchant, (την οποία, παρεμπιπτόντως, είχε ολοκληρώσει απ’ το 2007 αλλά χρειάστηκε λίγο χρόνο προτού βγάλει βόλτα στα φεστιβαλικά κυκλώματα), φαίνεται να συνεχίζει ακάθεκτος την παράδοση που έχτισε τα τελευταία 49 χρόνια η Merchant Ivory Productions, κάνοντας άλλη μια ταινία που νιώθεις σαν επίδειξη βρετανικού τζεντλεμανισμού, απ’ αυτόν που δίδασκαν οι αποικιοκράτες στους απολίτιστους Ινδούς (και Λατινοαμερικάνους, εν προκειμένω) που μάζευαν να τους υπηρετούν στα πολυτελή παλάτια και ξενοδοχεία, με τους ψηλούς φράχτες που προστάτευαν τους ενοικούντες από την πραγματική ζωή, αφήνοντάς τους να χτίσουν μέσα υπερμελοδραματικά, σαπουνοπερετικά, αυτοπρόκλητα τραγικά διλήμματα, για να δώσουν στη ζωή τους έναν πλαστό αέρα μεγαλειώδους σημαντικότητας, καταδικασμένης παράλληλα να μην την καταλαβαίνουν οι (περισσότεροι) τριγύρω και να την κοντένουν για να τη φέρουν στα μέτρα της μικρότητας των κουτσομπολιών τους.

Τέλος πάντων, ο Ivory συνεχίζει παραδοσιακά, παρακολουθώντας μια οικογένεια γερασμένων κοσμοπολιτών, κλειδωμένων έξω απ’ την εποχή τους και μέσα στο προστατευτικό κουκούλι τους, να αναπωλούν περασμένα μεγαλεία κι εποχές όπου το τεράστιο κτήμα τους ήταν το ελαχιστότερο δείγμα του πλούτου τους, να αρνούνται να ασχοληθούν με τις πρακτικότητες της καθημερινότητας που έχουν γεμίσει κοιτάζοντας με φιλοσοφικό βλέμμα τον αέρα τον κοπανιστό και καμιά φορά τον ορίζοντα, και να αναρωτιούνται τι είναι αυτή η κρίση ηλικίας που έχει πιάσει τον καθένα τους και τι δουλειά έχει να τους ενοχλεί. Παίρνοντας μια πλοκή που θα μπορούσε να τιγκαριστεί στις στροφές και τις ανατροπές, ο Ivory, μέσω του μόνιμου σεναριογράφου του, Ruth Prawer Jhabvala, την αφήνει στεγνή από κάθε ενδιαφέρον, αναμασώντας τις υπαρξιακές ανησυχίες της νωχελικότητας, και δοκιμάζει τα όρια της ανεπεισοδιακότητας, απλώνοντάς τη στις σχεδόν 2 ώρες της διάρκειας της ταινίας, αφήνοντας την Laura Liney και τον Anthony Hopkins να βγάλουν το νερόφιδο απ’ την τρύπα, γεμίζοντας με τους μανιερισμούς τους τα σκηνικά, που έχουν λίγη περισσότερη ψυχή απ’ τους χαρακτήρες τους, αλλά όχι αρκετή για να δώσουν και στην ταινία πόδια να σταθεί και παλμό να περπατήσει, πέρα απ’ το πρώτο μισάωρο που χρειάζεται για να καταλάβεις ότι είτε υπομείνεις, είτε αποφύγεις το υπόλοιπο μιαμισάωρο, το ίδιο αδιάφορη θα σου φανεί η ανάλατη ανατροπή του κλεισίματος, δεδομένου ότι έχεις δει και καμιά άλλη αντίστοιχη ταινία στη ζωή σου, ή έστω, έχεις διαβάσει και τίποτα στοιχειώδες τύπου Henry James, ας πούμε, όπου μπορείς να βρεις συμπυκνωμένες τις ανησυχίες του Ivory συνήθως.