Bir Zamanlar Anadolu'da (2011): Sélection officielle trailer

Έχοντας σημειώσει συναπτές παρουσίες στο διαγωνιστικό των Κανών με τις τρεις τελευταίες του ταινίες, και χωρίς να φύγει με άδεια χέρια για καμιά τους απ’ το φεστιβάλ, ο Nuri Bilge Ceylan που ακόμη κυνηγάει τον Χρυσό Φοίνικα, είναι το όνομα που είχε σημειώσει μάλλον τη μεγαλύτερη περιέργεια ως προς το αν η προβολή της ταινίας του τόσο αργά στο φεστιβάλ αποτελεί ένδειξη για το δυνατότερο χαρτί της διοργάνωσης, ή αν ο Thierry Frémaux προσπάθησε να τον προστατεύσει απ’ την υπερέκθεση, δεδομένου ότι η Κρουαζέτ έχει αρχίσει να αδειάζει από χθες.

Ο τίτλος πάντως είχε εύκολα το παχύτερο πέπλο μυστηρίου απάνω του, από τη μέρα ακόμα που ο Frémaux ανακοίνωνε το πρόγραμμά του, αρκούμενος στην κρυπτική σύνοψη για μια βραδιά στις ζωές ενός γιατρού κι ενός εισαγγελέα. Όπως έδειξε η χθεσινοβραδινή της δημοσιογραφική, οι δυο κεντρικοί αυτοί χαρακτήρες ακολουθούν μια ομάδα αστυνομικών που γυρίζουν τις ερημιές της Ανατολίας μ’ έναν δολοφόνο, ψάχνοντας το σωστό πηγάδι που είχε βάλει για σημάδι όταν έθαβε το πτώμα. Και σήμερα που μίλησε στις Μάζες, ο Ceylan πρόσθεσε ότι «το σενάριο προέκυψε απ’ τις αναμνήσεις ενός φίλου μου, γιατρού που έκανε το αγροτικό του στην επαρχία της Ανατολίας, κι είχε μια εμπειρία ίδια με αυτήν στην ταινία». Ο φίλος του, είναι ο Ercan Kesal με τον οποίο ο Ceylan και η γυναίκα του «καθίσαμε να γράψουμε το σενάριο, αλλά αλλάξαμε πάρα πολλά, γιατί αφ’ ενός οι αναμνήσεις μας από ένα περιστατικό, σπάνια φτάνουν για να φτιάξεις σενάριο, αφ’ ετέρου δεν θυμόταν και πολλά: δεν θυμόταν το λόγο της δολοφονίας, ούτε πιο ήταν το σωστό πηγάδι», και γι’ αυτό μπορείς να υποθέσεις ότι η αναζήτηση κρατάει 150 λεπτά, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη διάρκεια που έχει πιάσει μέχρι σήμερα ο Ceylan.

Και παρ’ ότι ο τίτλος μπορεί να σε προετοιμάζει για κάτι πιο φαρουέστ, «η ιδέα γι’ αυτό έρχεται περισσότερο απ’ το πώς αρχίζεις να πεις μια ιστορία --παρ’ ότι μου αρέσει ο Sergio Leone, δεν κάνω αναφορά στις ταινίες του εδώ». Αυτό που ενδιέφερε περισσότερο τον Ceylan να φωτίσει, στην παραλλαγή σκελετού νουάρ που έχει κάνει, πάνω στον οποίο έχει στήσει μια σειρά από μικρά διακλαδούμενα δράματα που σκιαγραφούν το κεντρικό του χωρίς ποτέ να το ονοματίζουν, ήταν «η διαφορά ανάμεσα στη ζωή της πόλης και της επαρχίας», μιας και «αν έχεις περάσει όλα σου τα χρόνια μονάχα στην πόλη, νομίζω ότι σου λείπει κάτι απ’ τη ζωή, κι αν περάσεις λίγο καιρό με ανθρώπους της επαρχίας, νομίζω μπορείς να μάθεις πολλά. Ξέρω πολύ καλά τους ανθρώπους αυτούς, ο πατέρας μου ήταν ένας επαρχιώτης γραφειοκράτης και προσπαθήσαμε η ταινία μας να είναι όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστική». Όσο για το απίθανο ατακαδόρικο χιούμορ που δίνει ψυχή στην ταινία του, «δεν ήταν ηθελημένο», λέει, αλλά «καμιά φορά η αληθινή ζωή μπορεί να είναι πολύ αστεία». Τη ζωή, άλλωστε, προσπαθεί να αποδώσει και με το αινιγματικό φινάλε του, αφού «έτσι γίνεται στην πραγματικότητα: μαζεύεις πληροφορίες αλλά πρέπει να χρησιμοποιήσεις τη φαντασία σου και λίγο-πολύ να μαντέψεις ποια από τις αποφάσεις που μπορείς να πάρεις, είναι η σωστή». Μια απ' τις πιο σωστές που πήρε ο Ceylan σ’ αυτήν την ταινία, πάντως, ήταν οι ηθοποιοί του κι οι καθοδήγησή τους, που έδωσαν στο φεστιβάλ μια χούφτα απ’ τις καλύτερες ερμηνείες που έχουν προβληθεί φέτος στις οθόνες της Κρουαζέτ, και αποκαλύφθηκαν ως αδιαμφισβήτητα φαβορί για τα σχετικά βραβεία, ανεβάζοντας βέβαια τις μετοχές για μια απ' τις καλύτερες επιλογές της διοργάνωσης.