The Help (2011)

Σαραντάρα λευκή φιλόδοξη καλλιτέχνρια παύλα αστροναύτρια του σήμερα, φαντασιώνεται πως μικρή έσωζε από τον Jim Crow καλοκάγαθες χοντρές μαύρες υπηρέτριες στο Mississippi του '60. Με το αυτονόητο και προφανές μεγαλείο της παρουσίας της. Σε παραγωγή της Dreamworks για λογαριασμό της Disney, το The Help (2011) ακολούθησε φέτος την αυγουστιάτικη γυναικοκεντρική διανομή που είχε τυποποιήσει η Sony τα προηγούμενα χρόνια με ταινίες σα το Eat Pray Love (2010), έχοντας παράλληλο στόχο την λευκοκεντρική επαναγραφή της Ιστορίας που έφερε μέχρι τα Oscars® ταινίες σα το Blind Side (2009). Μαζεύοντας κοντά $170 εκατομμύρια, η παραγωγή έσκισε για τα ισχνά εισπρακτικά δεδομένα της περιόδου της στα αμερικάνικα ταμεία, και είναι από τις ελάχιστες που έχουνε ήδη κλείσει θέση για τη προσεχή τελετή στο Kodak Theatre, οπότε καταλαβαίνεις και μόνος σου, πως σου σερβίρει κουράδα σε κέικ σοκολάτας, σαν αυτό που καταβροχθίζει η Bryce Dallas Howard κυριολεκτικά σε μια σκηνή στη διάρκεια. Όπως αναφέρει και η, συγκρατημένη για τα δεδομένα, δήλωση της Ένωσης Μαύρων Γυναικών Ιστορικών, η ταινία αναβιώνει την καρικατούρα της Mammy, του αρχέτυπου της νέγρας δούλας που έπλασαν οι λευκοί Αμερικανοί ακριβώς για να την έχουνε δούλα τη νέγρα. Το προσβλητικότερο, και το αναμενομενότερο φυσικά εφόσον την εμπνεύστηκε λευκή φιλόδοξη, είναι πως η ιστορία αναβιώνει αυτό το αρχέτυπο όσο υποτίθεται νοιάζεται να πει την πραγματική ιστορία του, και νοιάζεται να του ρίξει και μια αναχρονιστική απελευθέρωση και από πάνω, σαν άμεση και αυτο-αποδοσμένη ικανοποίηση.

Χρονικά, το σενάριο ξεκινάει το καλοκαίρι του 1963, λίγο πριν τη δολοφονία του Medgar Evers. Η ηρωίδα μας έχει βρει θέμα εκρηκτικό και σύγχρονο, τις εμπειρίες των οικιακών βοηθών στη περιοχή της, το Jackson, και γράφει βιβλίο τρέχοντας να προλάβει τον John F. Kennedy και τον Martin Luther King Jr. στις αντιδράσεις τους, ώστε να προσπεράσει τις ιστορικές εξελίξεις και να κορυφώσει πρώτη τον αγώνα για τα δικαιώματα των μαύρων -- η κοινωνική επανάσταση που θα ξεκινήσει μόνη της η λαμπρή νεαρή, δεν είναι παρά η ξώφαλτση επίδραση μιας καριέρας που τώρα ξεκινά. Η εκδότρια της λαμπρής, περιστοιχίζεται από άντρες στη διάρκεια της μέρας της αλλά κοιμάται μόνη, η καριέρα δεν αφήνει περιθώρια στον έρωτα, το σενάριο έχει έτσι υποκαταστήσει με αυτή (την καριέρα) τον γάμο που απασχολεί συνήθως τα chick flicks. Το σκηνικό είναι αποκλειστικά γυναικείο όπως μαρτυράει και μια απλή ματιά στα credits, οι άντρες σε αρκετές περιπτώσεις δε χρειάζεται καν να εμφανιστούν για να πάρει το εξίσου προσβλητικό με τη Mammy στερεότυπό τους σάρκα και οστά, δέρνουνε εκτός οθόνης για παράδειγμα, και μπορεί να κάνουνε κανένα πέρασμα από το πλάνο για να χουφτώσουνε κάναν κώλο ή για να διστάσουνε να πάρουνε θέση και να ξαναφύγουν τρέχοντας. Σαν αποτέλεσμα, βολικό για την πολιτικοκοινωνική τύφλα, η ανέχεια στο Mississippi μετά το τέλος της δουλείας και τη κατάρρευση των μεγαλοφυτειών, ο φασισμός ακόμα και των εκλεγμένων "δημοκρατικών" ηγετών στιλ Ross Burnett, και ουσιαστικά όλο το κίνημα για τα δικαιώματα των μαύρων, συνοψίζονται γύρω από τη καμπάνια μιας σοσιαλιτέ που διεκδικεί να μη της μολύνουν τη τουαλέτα οι υπηρέτριές της. Η σοσιαλιτέ, η Dallas Howard που λέγαμε, στέκεται απέναντι από την ηρωίδα μας, χωρίς να την απειλεί άμεσα, και χωρίς να μαζεύει συμπάθειες, αντίθετα μαζεύει αντιπάθειες λευκών και μαύρων, κάθε κατατρεγμένου της, το καστ είναι πολυπληθές αλλά προλαβαίνει να τους καταπιέζει όλους, μέχρι και τη μάνα της, χωρίς διακρίσεις, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα πιλότου για ψυχοτονωτικό σίριαλ.

Υπεύθυνη για τη νουβέλα στην οποία βασίστηκαν οι Υπηρέτριες, η Kathryn Stockett δηλώνει χρόνια και προς κάθε κατεύθυνση πως μπορεί μεν να γεννήθηκε στα 70s αλλά τίποτα δεν είχε αλλάξει, απόφθεγμα που εκτός από το να προσβάλλει κάθε κίνημα των 60s, στηρίζει την σκηνοθετική επιλογή του Tate Taylor για αλαφρή τηλεοπτικότητα, οι σαπουνόπερες και ο καθυστερημένος προβληματισμός τους ήτανε προφανώς η βασική ιστορική πηγή της Stockett, και κάθε άλλη φόρμα στην αφήγηση της μεταφοράς θα ήτανε τουλάχιστο αταίριαστη. Ο Taylor επεκτείνει και τη πλήρη σύγχυση εποχών της Stockett, πέρα από τον κακό όσο και η περμανάντ της αναχρονιστικό πρωταγωνιστικό ρόλο της Emma Stone, η Viola Davis καλείται να παίξει τον δεύτερο κύριο --αυτόν της νέγρας που ήτανε αυτόπτης μάρτυρας και αναπολεί τα γεγονότα-- με αυτή τη σύγχρονη μονοδιάστατη μαύρη οργή της, και τα στερεότυπα μπουρδουκλώνονται.. εποικοδομητικά γελοία, η Davis αφηγείται με αδικαιολόγητο συγγραφικό στόμφο (στο βιβλίο υποτίθεται πως ο χαρακτήρας της γράφει το βιβλίο που τεκμηριώνει πως γράφτηκε το άλλο βιβλίο) το πώς τα μωρά αγαπάνε τα χοντρά πόδια της που δεν έχει. Αξιοπρόσεκτα ευτυχείς στιγμές της ταινίας είναι αυτές όπου η Jessica Chastain και η Octavia Spencer μοιράζονται τον πόνο της ελεεινότητας των υποστηρικτικών ρόλων τους, ο Taylor σα πρωτάρης αφέθηκε στην εντύπωση του φωτογράφου του, Stephen Goldblatt, για το πως στήνεται ένα φιλμ εποχής, καταλήγοντας κάπου στο ανέμελο γκουρμέ Παρίσι του Julie & Julia (2009).