(Από Δελτίο Τύπου)
H Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου Ραδιοτηλεόρασης Αμερικής (Broadcasting Film Critics Association) ανακοίνωσε την Πέμπτη, 1 Δεκεμβρίου ότι θα απονείμει στον Τζορτζ Κλούνι το βραβείο Ελευθερίας (Freedom Award) για την ταινία του "Καλήνύχτα και Καλή Τύχη". Το βραβείο θα δοθεί στον Κλούνι στην 11η ετήσια απονομή βραβείων των κριτικών (Critic's Choice Awards) που θα πραγματοποιηθεί στη Σάντα Μόνικα στις 9 Ιανουαρίου. Το βραβείο Ελευθερίας απονέμεται σε κινηματογραφιστές που με το έργο τους "προάγουν τις αξίες της ελευθερίας, της ανοχής και της δημοκρατίας".

Στο "Καληνύχτα & Καλή Τύχη" ο Τζορτζ Κλούνι υπογράφει τη σκηνοθεσία, το σενάριο μαζί με τον Γκραντ Χέσλοβ και εμφανίζεται στο ρόλο του τηλεοπτικού παραγωγού Φρεντ Φρέντλι. Η ταινία αποτελεί ένα συναρπαστικό πολιτικό θρίλερ που ρίχνει φως στις θρυλικές live αντιμαχίες ανάμεσα στον παρουσιαστή ειδήσεων του CBS Έντουαρντ Ρ. Μόροου και τον γερουσιαστή Τζόζεφ Μακάρθι - που είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση του πολιτικού στα μέσα της δεκαετίας του '50 και το τέλος της εφαρμογής των τεχνικών της Μαύρης Λίστας και των αντι-κομμουνιστικών ακροάσεων.

Η ταινία βγαίνει στις ελληνικές αίθουσες, στις 5 Ιανουαρίου

Episode VI: Οικογενειακή Γιορτή

Με οικογενειακή γιορτή έμοιαζε περισσότερο η φιέστα που διοργανώθηκε το βράδυ της Κυριακής στο Ολύμπιον, παρά με εντυπωσιακή τελετή λήξης διεθνούς κινηματογραφικού φεστιβάλ. Στην ασφυκτικά μικρή για να χωρέσει ένα τέτοιο event αίθουσα του Ολύμπιον, το πρωτόκολλο παραβιάστηκε για μια ακόμη φορά, και η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, Δέσποινα Μουζάκη, δεν κατάφερε ούτε την ύστατη αυτή στιγμή να ανατρέψει την αύρα εγωπάθειας που είχε αφήσει πίσω της. Κλήθηκε πρώτη, και δίχως τον Πρόεδρο του Φεστιβάλ, Γιώργο Χωραφά, να ανέβει στη σκηνή για να ανακοινώσει το τέλος της φετινής διοργάνωσης. Friendly reminder: η ισχυρή κυρία πίσω απο τον άνδρα, καλό είναι που και που να μένει και πίσω απο τον άνδρα.

Το πένθιμο κλίμα εδραίωσαν οι μαυροφορεμένοι Γωγώ Μπρέμπου και Γιώργος Καραμίχος, ο μεν με την αηδιαστική συγκαταβατικότητα του ύφους του, η δε με την ερμηνεία της είμαι - τόσο - σοκαρισμένη - που - πρέπει - να - διαβάσω - όλες - μου - τις - ατάκες - απ’ τα - χαρτάκια - μου. Σε ανάλογους τόνους, και παλεύοντας με ένα ατίθασο μικρόφωνο που έκανε απελπισμένες προσπάθειες να την αποφύγει, η κα Μουζάκη αναμάσησε όλα τα κλισέ του βιβλίου «Πώς να Κλείσετε Ένα Φεστιβάλ» και υποσχέθηκε μια ακόμη καλύτερη 47η διοργάνωση, οι προετοιμασίες για την οποία ξεκινούν από την επόμενη κιόλας μέρα. Και καλά θα κάνουν, γιατί τουλάχιστον όσον αφορά στις οργανώσεις των τελετών, έχουν πολύ δουλειά να κάνουν ακόμη.

Στα θετικά, το ότι τουλάχιστον βρέθηκαν φέτος δυο αξιοπρεπή podium και ένας συμπαθητικός μινιμάλ, καμπυλωτός πάγκος να αντικαταστήσει τις περσινές σπαστές καρέκλες και να προσφέρει λίγη ξεκούραση στα μέλη της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής, τα οποία για κάποιο λόγο έπρεπε να είναι επί της σκηνής για όλη σχεδόν τη διάρκεια της τελετής. Λες και υπήρχε άπλετος χώρος για να στήσουν κι αντίσκηνα.

Πριν τις ανακοινώσεις των βραβείων του Φεστιβάλ, απονεμήθη ένας (ακόμη) τιμητικός Χρυσός Αλέξανδρος στον Vittorio Storaro, «ως ελάχιστη ένδειξη της εκτίμησής μας στο έργο του μεγάλου αυτού καλλιτέχνη», όπως άκουσα δημοσιογράφο να λέει στην τηλεφωνική της ανταπόκριση έξω απ’ τις τουαλέτες. Η βράβευση του Storaro έγινε δεκτή με παταγώδες χειροκρότημα, και ακολουθήθηκε από την εμφάνιση δύο παιδικών χορωδιών που ακούγονταν υπέροχα, αλλά δε φαίνονταν καθόλου, μιας και όποιος εμπνεύστηκε να φέρει δύο χορωδίες δεν σταμάτησε να σκεφτεί ότι στη σκηνή του Ολύμπιον μετά βίας θα χωρούσε και μία μόνη της. Είδαμε πάντως τους μουσικούς, βλέπαμε και τα κεφαλάκια από τα παιδάκια που ήταν στριμωγμένα από κάτω, κατέβηκε και μια κοπέλα από το ταβάνι, που προφανώς είχε ξεμείνει από την τελετή έναρξης μαζί με μερικά ξέμπαρκα κομφετί, ακολούθησαν και κάτι νταούλια που συνοδεύονταν από τραγούδια σε μια γλώσσα η προέλευση της οποίας μέχρι ώρας παραμένει άγνωστη, κι ύστερα πιάσαμε δουλειά.

Στα βραβεία κοινού (χορηγία του Jameson) δεν παρουσιάστηκε καμία ανατροπή, με την Καρδιά του Κτήνους, του Ρένου Χαραλαμπίδη, να περιορίζεται τελικά στη δεύτερη θέση, και τον Γιώργο Καραντινάκη να παίρνει το ογκώδες –και υπερβολικά βαρύ απ’ ότι φάνηκε— δημιούργημα του γνωστού γλύπτη Βαρώτσου, για τη Χορωδία του Χαρίτων, και να ζητά απ’ τον Υφυπουργό Πολιτισμού «να ενημερώσει τον Υπουργό Πολιτισμού ότι η Ολυμπιάδα τελείωσε και έχουμε προβλήματα». Το αντίστοιχο βραβείο για το διεθνές διαγωνιστικό πήγε στην ταινία Man Push Cart, ενώ από τις Ματιές στα Βαλκάνια, αγαπημένη του κοινού αναδείχθηκε η ταινία Go West.

Στη συνέχεια, η Ένωση Τεχνικών Ελλάδος Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (γιατί, στην Ελλάδα, όλοι όσοι ασχολούνται με το σινεμά και δεν είναι σκηνοθέτες, σεναριογράφοι, ή ηθοποιοί, δεν είναι καλλιτέχνες, αλλά τεχνικοί), έδωσαν το βραβείο τεχνικής αρτιότητας στην ταινία Γαλάζιο Φόρεμα, και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, Ανδρέας Τύρος, ανέβηκε στο μικρόφωνο για να δώσει το βραβείο της Ένωσης στο ντοκιμαντέρ Buzz του Σπύρου Ταραβήρα, και να εκφράσει όλη τη μιζέρια του επαγγέλματος, αρπάζοντας το μικρόφωνο για να βγάλει το διάγγελμά του. Ευτυχώς ο κος Ταραβήρας έδειξε κατανόηση.

Σειρά είχε το βραβείο Ανθρώπινες Αξίες, το οποίο θεσπίστηκε φέτος και απονέμεται από τη Βουλή των Ελλήνων. Δεν έχω καταφέρει να εξακριβώσω ακόμη ποιος, ή ποιοι επιλέγουν το που θα απονεμηθεί το βραβείο, αλλά ελπίζω ότι υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα κριτήρια, και δεν θεσπίζει βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ο οποιοσδήποτε έχει €15.000 πρόχειρα να διαθέσει. Θα το κοιτάξω πάντως, αν είναι να κάνουμε έναν έρανο και να δώσουμε κι ένα βραβείο Movies for the Masses του χρόνου. Όπως και να ‘χει, η πρώτη ταινία που βραβεύθηκε για τον τρόπο που αναδεικνύει «τις αρχές της αξιοπρέπειας και του αυτοσεβασμού και ιδίως τη θεμελιώδη αξία της ανθρώπινης ζωής», είναι το Τσότσι, μια συμπαραγωγή Αγγλίας και Ν. Αφρικής.

Ο Vittorio Storaro, ο βραβευμένος με τρία Όσκαρ διευθυντής φωτογραφίας ταινιών όπως το Apocalypse Now!, The Last Emperor και Dick Tracey (ναι, οκ, και Exorcist The Beginning), αφού παρακάλεσε το Φεστιβάλ να θεσπίσει βραβεία για τη διεύθυνση φωτογραφίας και τη σκηνογραφία, κάλεσε στη σκηνή τον Chin Ting-chang, για να του απονείμει το βραβείο Καλλιτεχνικού Επιτεύγματος, για τη φωτογραφία του Falling in Love.

Τα βραβεία ερμηνειών μοιράστηκαν στις ταινίες Man Push Cart (για τον Ahmad Razvi) και Η Ευτυχία του Άλλου και Στα Παρασκήνια (εξ ημισείας στις Ina Geerts και Isild Le Besco αντίστοιχα). Το βραβείο σκηνοθεσίας απένειμε η Maria Gracia Cucinotta, εξ ημισείας στους Roland Vranik (Μαύρη Βούρτσα / Fekete Kefe, Ουγγαρία) και Emmanuelle Bercot (Στα Παρασκήνια / Backstage, Γαλλία), ενώ τον Αργυρό Αλέξανδρο κέρδισε το Μεξικάνικο Sangre του Amat Escalante.

Η μεγάλη έκπληξη της βραδιάς (για τον γράφοντα τουλάχιστον), ήταν η απονομή του βραβείου της Κριτικής Επιτροπής της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (αποτελούμενη από τους: Κίριλ Ραζλόγκοφ, Ρωσία, Πρόεδρος, Μάγκντα Μιχαϊλέσκου, Ρουμανία, Τζον Χάρκνες, Καναδάς, Ανίκα Γκούσταφσον , Σουηδία, Λουκάς Κατσίκας, Ελλάδα) στο Τσίου… του Μάκη Παπαδημητράτου, βράβευση την οποία μπορώ να κάνω δεκτή μόνο όπως ετέθη από τον πρόεδρο της επιτροπής, ως δηλαδή μια ταινία που «παρουσιάζει ένα νέο κύμα στην ελληνική κινηματογραφία, αυτό των φτηνών ταινιών». Στο ξενόγλωσσο τμήμα της διοργάνωσης, το αντίστοιχο βραβείο πήρε η ταινία Como Pasan Las Horas.

Η δε μεγάλη νικήτρια της βραδιάς, ήταν η Βελγίδα Fien Troch, που άκουσε τον τίτλο της ταινίας της να ανακοινώνεται ακόμη τρεις φορές: το Η Ευτυχία Του Άλλου, χάρισε μια ειδική μνεία στην πρωταγωνίστριά της Natali Broods, και τα βραβεία Καλύτερου Σεναρίου και Χρυσό Αλέξανδρο Καλύτερης Ταινίας, κάνοντας την νεαρή Troch να παραδεχθεί έντονα συγκινημένη, ότι ζει την καλύτερη βραδιά της ζωής της. Εντάξει. Κι εμείς καλά περάσαμε. Ελπίζουμε του χρόνου να είμαστε και κάπου πιο άνετα για να χωράνε οι γκλαμουράτες φιλοδοξίες των διοργανωτών, να υπάρχει ένα πλάνο στις θέσεις και μερικοί απ' αυτούς που μάζεψαν τις χιλιάδες των ευρώ, να επενδύσουν τουλάχιστον ένα μερίδιο σ' ένα καλό σακάκι. Κατά προτίμηση βραδινό, αλλά είμαστε ελαστικοί.

Episode V: Μετρούν Ανάποδα

Το 46ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης οδεύει προς την ολοκλήρωση, με τον Χρυσό και τον Αργυρό Αλέξανδρο (και από μια επιταγή των 37 και των 22 χιλιάδων ευρώ αντίστοιχα) να περιμένουν πλάι στα βραβεία Καλλιτεχνικής Επίτευξης, Α’ Γυναικείου Ρολου, Α’ Αντρικού Ρόλου, Σεναρίου, και Σκηνοθεσίας για να απονεμηθούν στις καλύτερες ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού από τη Διεθνή Κριτική Επιτροπή.

Βραβεία επίσης θα απονείμουν η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών σε μια ξένη και μια ελληνική ταινία, όπως θα κάνει και η Ένωση Τεχνικών Ελληνικού Κινηματογράφου και Τηλεόρασης, ενώ φέτος εγκαινιάζεται και το βραβείο με τον εύγλωττο τίτλο Ανθρώπινες Αξίες, που θα απονήμει εκ μέρους της Βουλής των Ελλήνων, ο συντονιστής του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής, Κωνσταντίνος Αλαβάνος, μαζί με 15.000 ευρώ.

Ιδιαίτερη αξία έχει πάντα το Βραβείο Κοινού, που σπονσοράρεται απο το Jameson και αποδίδεται σε μία ταινία του Διεθνους Διαγωνιστικού (μαζί με 3.000 ευρώ), μια του ελληνικού προγράμματος (με άλλα 3 χιλιάρικα) και για πρώτη φορά φέτος, σε μία ταινία του τμήματος Ματιές στα Βαλκάνια (σετ με 2.000 ευρώ). Για την ώρα, το προβάδισμα στις προτιμήσεις του κοινού έχει η Χορωδία του Χαρίτωνα, του Γρηγόρη Καραντινάκη, μια κωμωδία καταστάσεων και χαρακτήρων που με επικεφαλής τον Γιώργο Χωραφά, προσφέρει στο κοινό ένα ταξίδι στη νοσταλγία των αθώων εποχών της επαρχίας. Η Χορωδία έχει συγκεντρώσει βαθμολογία 4,595, με το Τσιου... να ακολουθεί στα 4,387, ενώ εκκρεμεί η ανακοίνωση της βαθμολογίας της δεύτερης προβολής της Καρδιάς του Κτήνους, που είχε πιάσει τα 4,305 στην πρώτη της. Αλλά είναι μάλλον υπερβολικά φιλόδοξο για τον Ρένο Χαραλαμπίδη να περιμένει να ξεπεράσει τις αποδόσεις του Χαρίτωνα. Εμείς βέβαια, μαζί του. Αξίζει βέβαια να αναφερθεί, ότι ουραγός στις προτιμήσεις του κοινού είναι η Κινέττα, η σκληροπυρηνική άσκηση φόρμας του Γιώργου Λάνθιμου, με 2,525, την ώρα που καμία άλλη ελληνική ταινία δεν έχει συγκεντρώσει βαθμολογία χαμηλότερη απο 2,9.

Όσο για το Διεθνές, το Man Push Cart του Ramin Bahrani, μια ματιά στη ζωή ενός πρωην σταρ που τα έχασε όλα και πουλάει φαβέλες σε καρότσι-καντίνα στους δρόμους της Νέας Υόρκης, προηγείται με 4,027, αλλά είναι πολύ πιθανό το Een Ander Zijn Geluk (Η Ευτυχία του Άλλου) του Βέλγου Fien Troch, που μιλάνα καταφέρει την ανατροπή, αφού το κοινό της έδωσε την υψηλότερη βαθμολογία πρώτης προβολής, με 3,907. Για τις Ματιές Στα Βαλκάνια, τα πράγματα είναι μάλλον πιο ξεκάθαρα, με το Go West, την συμπαραγωγή Βοσνίας Ερζεγοβίνης και Κροατίας, να προηγείται με 4,557 και μεγάλη διαφορά απο το δεύτερο Τί Είναι Ένας Άντρας Χωρίς Μουστάκι, όμως αυτή την ώρα δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη οι βαθμολογίες του μουσικού ντοκιμαντέρ του Fatih Akin, Ο Ήχος της Πόλης, για τις δύο προβολές του οποίου ο κόσμος ήταν "κυριολεκτικά" παστωμένος χθες και σήμερα στις αίθουσες του Λιμανιού.

Και ενόσω περιμένουμε τα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας αύριο το βράδυ –την ίδια ώρα που ο Ρουβάς θα τραγουδά στην πλατεία Αριστοτέλους για την αναγγελία της Χριστουγεννιάτικης σαιζόν- απόψε η υπερπληθώρα των βραβείων του φεστιβάλ θα γεμίσει την τελετή λήξης που ξεκινά στις 8μιση. Το event θα παρουσιάσουν ο Γιώργος Καραμίχος και η Γωγώ Μπρέμπου, το dynamic duo που είχε αφήσει τους παριστάμενους στην τελετή έναρξης με το στόμα ανοιχτό, χάρη στην αμηχανία, την προχειρότητα και τον ερασιτεχνισμό τους. Βέβαια η ευθύνη δεν ήταν αποκλειστικά δική τους, αλλά τη μοιράζονταν με τον σκηνοθέτη Κωσταντίνο Ρήγο, ο οποίος έχει στήσει και τις εκπλήξης της αποψινής εκδήλωσης, που διαφημίζεται ως εντυπωσιακή. Ελπίζουμε όλοι να μην αισθανόμαστε σαν τον κύριο της φωτογραφίας πάλι.

Παίρνω βαθιά ανάσα και ξεκινώ για το Ολύμπιον. Άντε και του χρόνου.

Τα 20.000 εισιτήρια θα είναι το φράγμα που θα σπάσει φέτος το 46ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, αν βέβαια δεν γίνει κάτι δραματικό που να σταματήσει όλες τις προβολές –να ξαναπροβληθεί η Κινέττα ας πούμε.

Με έναν σταθερό ρυθμό που αγγίζει και συνήθως ξεπερνά τα 2.000 εισιτήρια ημερησίως, η φετινή διοργάνωση μετρά ήδη 16.848 χαρτάκια (τελευταία ενημέρωση μέχρι 24/11) -τουτέστιν κάτι λιγότερο απο 3.500 εισιτήρια περισσότερα απο πέρυσι- χωρίς να μετράμε βέβαια τα (μηδενικά) εισιτήρια που καλούνται να κόβουν οι διαπιεστευμένοι και οι κάτοχοι της κάρτας διαρκείας. Γιατί αν τους βάλουμε όλους μαζί, μιλάμε για έναν αριθμό που ξεπερνά τις 44.000, αν και τα εισιτήρια των διαπιστευμένων και των καρτούχων, έχουν μειωθεί απ’τις 10.140 στις 7.593.

Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι οι δημοσιογράφοι δεν πάνε στις προβολές, ούτε ότι ελαττώθηκαν τα διαρκείας: φέτος όσοι έχουν κορδελίτσες κρεμμασμένες στο λαιμό, μπαίνουν στην αίθουσα χωρίς να χρειάζεται να κόψουν απο πριν εισιτήριο.

Τι σημαίνουν όλα αυτά τα νούμερα; Ότι προφανώς οι διοργανωτές δεν είναι... νούμερα. Με ένα ευρύτατο φάσμα ταινιών, δυνατά αφιερώματα και άκρως ενδιαφέροντες προσκεκλημένους δημιουργούς, οι οποίοι αφιέρωσαν πολύ χρόνο στο κοινό των ταινιών τους δεχόμενοι ερωτήσεις μετά από την προβολή κάθε ταινίας τους (και όχι μιας ή δυο), κατάφεραν να βγάλουν απ’ το καβούκι τους όλους τους κινηματογραφόφιλους μιας πόλης κατ’ εξοχήν καλλιτεχνικής, και να τους μαζέψουν στις αίθουσες.

Και ο σινεφίλ, είναι σκληρό μικρόβιο. Δεν τον σταματά ούτε η βροχή, ούτε το ομαδικό σαλάγιασμα στους διαδρόμους, ούτε το στρίμωγμα στις αίθουσες, ούτε οι σχιζοφρενικές αυξομειώσεις της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της προβολής, ούτε οι άθλιοι αρκετές φορές υποτιτλισμοί, ούτε καν οι ταινίες-φόλες. Το ’χε πει (κι αυτό) ο Goddard, οι σινεφίλ είναι άρρωστοι άνθρωποι. Ή, σκληρό καρύδι, όπως θα ‘λεγε κι ο κος Καρύδας, αποσπάσματα απο τη νέα ταινία του οποίου, είχαμε την ευτυχή ευκαιρία να δούμε. Τίτλος, Στα Όρια, και του χρόνου θα δοκιμάσει ακόμη περισσότερο τα όρια του κοινού. Αν την έχει τελειώσει ως τότε.

Episode III: Γαμημένη πόλη... - Αιματοβαμμένη συνέντευξη απ' τους δημιουργούς του Κακού

Τα αδέρφια Νούσια, ένα ωραίο απόγευμα, κάθισαν να γράψουν για τα ζόμπι. Δυο βδομάδες αργότερα, ήταν στους δρόμους της Αθήνας με μια ψηφιακή, και έψαχναν άδειους δρόμους για να ξαμολύσουν τα πρώτα ελληνικά ζόμπι, και μερικούς μήνες μετά γέμισαν την αίθουσα του Απόλλωνα με αυτό που αποδείχθηκε να είναι η προβολή-event των φετινών Νυχτών Πρεμιέρας. Το Κακό, η πρώτη ελληνική ταινία που ζωντανεύει τους νεκρούς και τους φέρνει στην οθόνη, έφτασε μέχρι το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το team του Cine.gr τους εντόπισε μαζί με τη στρατιά των ζόμπι τους, και τους ξεμονάχιασε στην Αποθήκη Γ’.

Ρωτούν οι Γιάννης Δηράκης, Ιωσήφ Πρωιμάκης και Στάμος Δημητρόπουλος.

Cine.gr: Εμπρός λοιπόν, ρωτήστε μας ό,τι θέλετε.
Γιώργος Νούσιας: Ok, πώς σας φάνηκε η ταινία μας;

Cine: Ηταν μια από τις κορυφαίες στιγμές των Νυχτών Πρεμιέρας. Πώς το καταφέρατε; Γιατί δεν έχει γίνει ακόμη κάτι τέτοιο στην Ελλάδα;
Γ.Ν.: Ξέρω γω; Γιατί κανείς δεν το σκέφτηκε; Το κακό είναι ότι τώρα θα βγει κάποιος άλλος και θα το κάνει καλύτερα απο ’μας. Εμείς θα μείνουμε στην ιστορία ως πρωτοπόροι, αλλά ίσως όχι σαν τόσο καλοί, αν βγουν άλλοι καλύτεροι.
Π.Ν.: Απο την άλλη, είναι κι αυτό που ποντάρουμε, να μπορέσει να δημιουργηθεί χώρος για μια καινούρια κινηματογραφία, χώρος για τέτοιες ταινίες στην Ελλάδα. Μια το χρόνο, δύο το χρόνο, δεν έχει σημασία, αρκεί να γυρίζονται.

«Όταν κάνεις μια ταινία, είναι σα να θέτεις ένα ερώτημα. Κι όταν τελειώνεις την ταινία, θα πρέπει να έχεις βρει την απάντηση» - Francis Ford Coppola, Θεσσαλονίκη 2005

Πολλοί οι προσκεκλημένοι που τίμησαν φέτος το φεστιβάλ, όλοι τους αξιότιμοι κι αξιόλογοι σκηνοθέτες, σεναριογράφοι και άνθρωποι του κινηματογράφου γενικότερα, απ’ τον Winterbottom και τον Hou Hsiao Hsien μέχρι τον Chan Wook Park και... τα αδέρφια Νούσια. Κανείς όμως με το βάρος και το εκτόπισμα ενός ιερού τέρατος του αμερικάνικου κινηματογράφου, ενός Νονού του μοντέρνου φιλμ νουάρ και της πολεμικής ταινίας.

Το σούσουρο γύρω απο την ενδεχόμενη παρουσία του Francis Ford Coppola στο Φεστιβάλ, και συγκεκριμμένα στην τιμητική εκδήλωση (ή διαδήλωση, όπως θα έλεγε ο κος Χωραφάς), είχε ξεκινήσει πρωτού καν κλείσουμε τα εισιτήρια για να ανέβουμε στη συμπρωτεύουσα, και είχε παραμείνει ανεπιβεβαίωτος ψίθυρος μέχρι χθες, οπότε και ανακοινώθηκε επισήμως η άφιξη του μεγάλου σκηνοθέτη, συν γυναιξί και τέκνοις.

Ξεκούραστος κι ευδιάθετος με μια γραβάτα με εφτάρια (υποθέτω αναφερόμενη στην έβδομη τέχνη), ο F.F. Coppola ήρθε το πρωί απο τη γειτονική Βουλγαρία (ένα χοπ απόσταση άλλωστε), για συνέντευξη τύπου και ένα mini MasterClass στο Μακεδονικό Μουσείο Τέχνης, όπου εκτίθεται η δουλειά του Dean Tavoularis, του ιδιοφυούς production designer που υπέγραψε αριστουργήματα όπως η τριλογία του Νονού και το Αποκάλυψη Τώρα!.

Το μέχρι σήμερα άδειο μουσείο, γέμισε το πρωί κάμερες, μαγνητοφωνάκια, φωτογραφικές και κοστούμια, για την by far πιο μουράτη συνέντευξη της διοργάνωσης, την οποία άνοιξε ο Γιάννης Ζουμπουλάκης δίνοντας πάσα στον Coppola με ένα γνωμικό του Godard. Παραφράζοντας το «πρέπει να είσαι πολύ νέος ή πολύ ανόητος για να ξεκινήσεις να γυρίζεις μια ταινία», ο Coppola είπε ότι πρέπει να είσαι πολύ νέος και πολύ ανόητος για να ζήσεις τη ζωή σου, κι ο Tavoularis προσέθεσε ότι πρέπει να είσαι και πολύ γέρος και πολύ ανόητος για να επιμένεις να κάνεις σινεμά.

Ωστόσο ο Coppola αισθάνεται νεότατος, πράγμα που μάλλον οφείλεται στο ότι τα τελευταία δέκα χρόνια έχει αποτραβηχτεί απο το άθλημα της σκηνοθεσίας, για να αφιερώσει το χρόνο του στην οινοποιΐα, απο την οποία είπε ότι ελπίζει να εξασφαλίσει τα κεφάλαια για να χρηματοδοτεί ο ίδιος τις ταινίες του. Γιατί, αν και το μέλλον του κινηματογράφου είναι δίχως αμφιβολία ψηφιακό, και πάλι για να επεξεργαστεί κανείς το υλικό του και να το φτάσει σε ένα επίπεδο άξιο προβολής στη μεγάλη οθόνη, τα χρήματα που χρειάζονται εξακολουθούν να είναι πολλά. Τόνισε όμως ότι «η τεχνολογία δεν παίζει μεγάλο ρόλο, αυτό που μετράει είναι το όραμα, το σενάριο και οι ηθοποιοί».

Μάλιστα, εμπιστεύεται τυφλά τους ηθοποιούς, ως απόλυτους ειδικούς στους χαρακτήρες που υποδύονται, και τους ενθαρρύνει να εκφράζουν νέες ιδέες, ακριβώς όπως εμπιστεύεται τις εμπνεύσεις του σχεδιαστή παραγωγής και όλων των συνεργατών του, γιατί τελικά, ο κινηματογράφος είναι μια συλλογική δουλειά και το καλό αποτέλεσμα προκύπτει μέσα απο την καλή συνεργασία. «Ο σκηνοθέτης δεν είναι παρά ο διευθυντής αυτού του τσίρκου.»

Η συζήτηση δεν άργησε να φτάσει σε ελληνικά θέματα. Ο Coppola είπε ότι λόγω της καταγωγής του απο την Ιταλία, δηλαδή τη Μεγάλη Ελλάδα, είναι στην πραγματικότητα Νεοέλληνας, κι όταν ανάφερε πως αν καταπιανόταν ποτέ με ταινία ελληνικής θεματολογίας, θα εμπνεόταν απο την Ελένη του Ευριπίδη, ο κος Κακογιάννης τον προκάλεσε να το ανεβάσουν στο θέατρο.

Σε ερώτηση για το αν η κινηματογραφική εμπειρία πνέει τα λοίσθια, δεδομένου ότι ο τελικός τζίρος μιας ταινίας αποτελείται κυρίως απο τις πωλήσεις των DVD και τα τηλεοπτικά δικαιώματα, ο Coppola παραδέχτηκε ότι σήμερα η κινηματογραφική πορεία μιας ταινίας χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά ως καμπάνια για την πορεία της στο home cinema. Ελπίζει και πιστεύει όμως ότι η αίθουσα δε θα πάψει ποτέ να είναι μια ξεχωριστή εμπειρία που ενώνει τους ανθρώπους, αρκεί οι αιθουσάρχες να καταλάβουν ότι ο κόσμος που τους πληρώνει το εισιτήριο απαιτεί να περνά το δίωρό του σε μια προσεγμένη αίθουσα, με άνετα και ευρύχωρα καθίσματα, και εξαιρετική ποιότητα στον ήχο και την εικόνα.

Μαντεύω πως θα του καλαρέσει η αίθουσα του Ολύμπιον, όπου θα παρευρεθεί αργότερα για να παραλάβει τον Χρυσό του Αλέξανδρο, μαζί με τον Tavoulari και τη γυναίκα του, Aurore Clement, πριν την προβολή του Αποκάλυψη Τώρα! Redux. Αλλά πάω στοίχημα ότι θα φύγει πριν αρχίσει να ιδρώνει απο την υπερβολική θέρμανση που μας σιγοβράζει σε κάθε προβολή.

«Στηρίζουμε ανεπιφύλακτα τη νέα προσπάθεια». Μ’ αυτές τις πέντε λεξούλες ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης άνοιξε το βράδυ της περασμένης Παρασκευής το 46ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, και μ’ αυτές τις πέντε λεξούλες άνοιξε το άρθρο της την περασμένη Δευτέρα η κα Βένα Γεωργακοπούλου στην Ελευθεροτυπία, εγκαινιάζοντας κι επίσημα αυτήν την υπόκωφη μουρμούρα του Τύπου που υποτίθεται ότι μεταφέρει την υπόκωφη μουρμούρα του κοινού και των παροικούντων για τη νέα διοίκηση υπό την οποία τελεί φέτος ο θεσμός.

Η εκπαραθύρωση του Μισέλ Δημόπουλου με την έλευση της Νέας Κυβέρνησης και την ανάληψη των ηνίων του Πολιτισμού της Ελλάδος από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, είχε σίγουρα προκαλέσει βαβούρα ανησυχίας για τις προθέσεις του Υπουργού-Πρωθυπουργού, την μέλουσα πορεία του Φεστιβάλ, και τις ίδιες τις ικανότητες των νέων

υπευθύνων. Δικαίως, ή αδίκως, δεν το μάθαμε, αφού ο πρώτος άνθρωπος που ανέλαβε το τιμόνι του Φεστιβάλ, ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης, δεν άντεξε τα ροκανίσματα από την «παλιά φρουρά» όπως είπε, και προτίμησε να τινάξει το παλτό του, να το ξαναφορέσει, και να βγει απ’ την πόρτα όπως ο Al Pacino στο τέλος του Insider.

Κι ύστερα ήρθε η Δέσποινα Μουζάκη, άνθρωπος με παρελθόν και ακτινοβολία που εμπνέει σεβασμό (κι έχει και κάτι απο Meryl Streep), κι ανέλαβε τα διευθυντικά, για να επιβεβαιώσει τις ικανότητές της στο σκάκι, κάνοντας ματ απ’ την πρώτη κίνηση. Η ανακοίνωση ότι τη θέση του Προέδρου του Φεστιβάλ θα αναλάβει ο γαλομαθής ηθοποιός με ευρεία αναγνώριση στας Ευρώπας, Γιώργος Χωραφάς, προκάλεσε σύγχιση κι αμηχανία στους περισσότερους και μιδιάματα αποδοχής του αντιπάλου στους ψυχραιμότερους. Γιατί αυτός προφανώς ήταν κι ο σκοπός της συγκεκριμένης ανάθεσης: να προκαλέσει σύγχιση κι αμηχανία.

Μιλώ για αντιπάλους, γιατί δεν είναι λίγες οι μάχες που έχουν δοθεί τις τελευταίες μέρες στους χώρους του λιμανιού και την πλατεία Αριστοτέλους, που το Φεστιβάλ έχει φροντίσει να γεμίζουν ασφυκτικά τις τελευταίες μέρες. Σύσσωμος σχεδόν ο Τύπος, ανάμεσα στις ανταποκρίσεις του απο τις σκοτεινές αίθουσες, δεν ξεχνά να αφήσει τα ειρωνικά του υποννοούμενα για το πώς το σαλονικιώτικο φεστιβάλ δεν αντέχει τη σύγκριση με τα ευρωπαϊκά του αντίστοιχα, το πώς προσπαθεί να καλύψει τα κενά του γκλάμουρ του με τις βλαχομπαρόκ εξάρσεις σε καθημερινά πάρτυ και το ότι το Φεστιβάλ δε θα μπορούσε να στηρίξει τον διεθνή του χαρακτήρα, δίχως τα δεκανίκια των Κρατικών Βραβείων, που παρ’ ότι απονέμονται εκτός του ΔΦΘ και δεν αποτελούν τμήμα του, γίνονται μόλις μια μέρα μετά τη λήξη του, για να απαιτήσουν την προβολή του συνόλου της ελληνικής παραγωγής μέσα στη διάρκεια του Φεστιβάλ. Μεταξύ μας, δεν έχουν κι άδικο. Εκτός απ' αυτό για τα πάρτυ δηλαδή.

Στο άλλο μέτωπο, οι υπεύθυνοι του φεστιβάλ έχουν βρει το δικό τους τρόπο να μας ξεκάνουν. Απ’ τη μια, έχουμε τις δημοσιογραφικές προβολές που ξεκινούν απ’ τις 9 το πρωι και τελειώνουν στις 9 το βράδυ –μια ώρα δηλαδή αφού κλείσει το Press Room, οπότε αν υποθέσουμε ότι θέλει κανείς δημοσιογράφος να το χρησιμοποιήσει για να γράψει αυτά που είδε, θα πρέπει να κάνει ριφιφί και να φέρει μαζί του χάκερ για να του ανοίξει τον υπολογιστή. Απ’ την άλλη, έχουμε τις ίδιες τις ταινίες, που πιστέψτε με, μπορούν να στείλουν στον τάφο και τον πιο σκληροπυρηνικό ταινοφάγο. Μέχρι στιγμής, το ελληνικό τμήμα κινείται απο τον mainstream τηλεκινηματογράφο (Η Γυναίκα Είναι...), την αναμάσηση κλισέ (Λιούμπη) και την καλοστημένη νοσταγλία (Χορωδία του Χαρίτωνα) στον αυτισμό (Θυμάμαι), τη σκληροπυρηνική άσκηση φόρμας (Κινέττα) και την προχειρότητα του home-video (Τσίου...). Ευτυχώς υπάρχει το Όνειρο του Σκύλου, ο Όμηρος, και το Γαλάζιο Φόρεμα, να μας θυμίζουν ότι υπάρχουν σκηνοθέτες που όντως μπορούν να εντάξουν τη δάθεσή του να δοκιμάσουν τα όριά τους, σε κάτι που να ενδιαφέρει και τους θεατές που θα τους ακουμπήσουν τα 7 ευρώ τους.

Για την ώρα μένουμε με την αναμονή του νέου σαδομαζοχιστικού έπους του Νίκου Νικολαΐδη, The Zero Years, και την ελπίδα ότι θα έχουμε κι αύριο λίγο κουράγιο να γράψουμε περισσότερα.