Katalin Varga (2009)

Η εκδίκηση της Καταλίν Βάργκα.Αντίθετα με την αποκαλυπτικότητα των διάφορων trailer που έχουν κυκλοφορήσει, η ταινία λειτουργεί καλύτερα αν δεν ξέρεις απολύτως τίποτα για το πώς χειρίζεται το στόρι της, την εκδίκηση της Καταλίν Βάργκα, που φρόντισαν να προσθέσουν στη μετάφραση του τίτλου οι Έλληνες διανομείς, για να σιγουρευτούν ότι θα σβήσουν οποιοδήποτε ίχνος ιντριγκαρίσματος μπορεί να δημιουργούσε η λιτότητα του αυθεντικού. Η εκδίκηση, λοιπόν, της Καταλίν Βάργκα, που αρκεί από μόνη της και ως σύνοψη της ταινίας, είναι ένα μυστήριο σημείο του κινηματογραφικού σύμπαντος, εκεί που η οικονομική πενία του κινηματογραφικού ρεαλισμού --του οποίου, παρεμπιπτόντως, η αυθεντικότητα στη φόρμα, επικυρώνεται ακριβώς απ’ την έλλειψη πόρων και τον τρόπο που αυτή επιδρά στην ανάγκη των κινηματογραφιστών να εκφραστούν σε πείσμα της--, συναντά την στιβαρότητα της κεντρικής πλοκής ενός Kill Bill (2003). Και δεν είναι, έχε υπόψιν σου, όσο εύκολο ακούγεται, να βρεις στις μέρες μας ταινία με μια στιβαρή, σαφή και αυστηρή πλοκή, που να τυγχάνει διαχείρισης τέτοιας, ώστε να σε κρατάει κολλημένο από μόνη της, χωρίς να έχει ανάγκη αφηγηματικών παραστρατημάτων για να φαρδύνει την ίντριγκά της.

Η ταινία που έφτιαξε ο Βρετανός Peter Strickland, στα βουνά της Τρανσυλβανίας, πουλώντας το σπίτι του κυριολεκτικά (ή, έστω, ένα σπίτι του), μένει αυστηρά αφοσιωμένη στην απλή πλοκή της, την ιστορία μιας γυναίκας που έχει να πάρει μια εκδίκηση και ξεκινάει να το κάνει, και η μαγκιά του είναι, ότι με τα πενιχρά του μέσα, σού θυμίζει τη δύναμη των βασικών αρχών της κινηματογραφικής αφηγηματικής τέχνης. Μια τέχνη αποτελούμενη από τρεις πρωταρχικές τεχνικές: την εξιστόρηση, την εικονογράφηση, και πάνω κι απ’ τις δυο, τη διαχείρισή τους, κυρίαρχα μέσα από το μοντάζ, αλλά και σε τεράστιο βαθμό από την μουσική επένδυση. Τρεις πυλώνες που, με τη σοβαρά μελετημένη και σχεδιασμένη χρήση τους, μπορούν από το τίποτα (ή, τέλος πάντων, από έναν ελάχιστο παρανομαστή), να σού φτιάξουν ένα στοιχειωτικό τριπάκι γεμάτο ένταση, σασπένς και μυστήριο, που θα έπρεπε, αν μη τι άλλο, να αποτελεί τη βάση και το μέσο όρο όλων των no budget κινηματογραφικών προσπαθειών που πετυχαίνεις σε μεγάλες οθόνες. Ήρεμο, σιωπηλό και μεθοδικό, με εξαιρετική αίσθηση του χρόνου και υποδειγματική χρήση αφηγηματικής οικονομίας, το Katalin Varga ξεπερνά όλους τους περιορισμούς της καταγωγής του, κάνοντας το πιο βασικό πράγμα του κόσμου: μιλώντας με αξιοζήλευτη άνεση κι ευφράδεια, μια γλώσσα διεθνή, που δεν είναι άλλη από την κινηματογραφική.