Sin Νombre (2009)

Κορίτσι από τη Tegucigalpa στην Ονδούρα, ξεκινάει με τον πατέρα της για το New Jersey απ' όπου τον απέλασαν μια φορά ήδη. Στη Tapachula, στα σύνορα με τη Γουατεμάλα, ανεβαίνει στο τρένο και νεαρός με τη παρέα του για να ληστέψουν και να βιάσουν τους λαθρεπιβάτες. Κάπου ανάμεσα σε Cidade de Deus (2002) και Crossing Over (2008), το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Αμερικανο-γιαπωνέζου Cary Fukunaga πέφτει στο ταξίδι του σε όλες τις λούμπες που θεωρητικά προσπαθεί να αποφύγει, με κυριότερες τον εντυπωσιασμό και την οριακή αξιοποίηση ανθρώπινων δραμάτων για παράγραφο σε επαγγελματικό βιογραφικό. Ο Fukunaga μπήκε στο κόπο όπως δηλώνει να ταξιδέψει μέχρι το Chiapas, στα σύνορα Μεξικού-Γουατεμάλας, για να ερευνήσει τη γωνία των συμμοριών που ελέγχουν τις γραμμές των τρένων, σα συνέχεια του μικρού μήκους Victoria para Chino (2004) το οποίο μάλλον σε τέτοιο σενσεσιοναλισμό θα χρωστάει τις αρκετές πάντως φεστιβαλικές του γύρες. Η γωνία (των συμμοριών) σίγουρα κάνει τη ταινία να ξεχωρίζει, και η ιστορία αποφεύγει (σαν ήδη κατανοητές) να συλλαβίσει τις δυσκολίες που σμπρώχνουν τους υπόλοιπους στο ταξίδι, αλλά μοιάζει τελικά παρόμοια με τις πολύ κοντινές γωνίες στη φωτογραφία του Adriano Goldman που περνάνε σταδιακά από το να ακουμπάνε τη ζεστασιά των χαρακτήρων, στο να παρατηρούν τους ερασιτέχνες ηθοποιούς σα πειραματόζωα όσο προσπαθούν να υποκριθούν, σαφές δείγμα ότι ο σκηνοθέτης ενθουσιάστηκε με το εφέ χωρίς να ξέρει ούτε πως να το αξιοποιήσει ούτε που να σταματήσει. Ο Fukunaga είναι και στη μεριά που είδε πορνοποίηση των παραγκουπόλεων στη Πόλη του Θεού, και τα σκουπιδαριά του, σα γραμμή που διασχίζει τη Κεντρική Αμερική, έχουν μια επιδεικτική γύμνια η οποία, το μάντεψες, αυτοαναιρείται κι αυτή στην επανάληψη των πλάνων και στο πασπάλισμα με χαρούμενους ρακένδυτους να χαιρετάνε το φακό. Όταν λειτουργεί πάντως, χάρη στα βιώματα του ντόπιου καστ, χάρη στη βραζιλιάνικη κινηματογράφηση και χάρη στην άρνηση της ευκολίας του DV, το φιλμ αγγίζει το συγκλονιστικό, έστω και του είδους που σου μένει σαν ενοχή δίπλα στα πειναλέα παιδάκια της Αφρικής. Το σενάριο διαθέτει και τις στοιχειώδεις υπόνοιές του για τους κύκλους της βίας (κομπλέ με πιτσιρικά που χρησιμεύει και σα τα μάτια σου στη μύηση στις ένοπλες ομάδες), διαθέτει και τους παραλληλισμούς του ανάμεσα σε φυσικά και ηθικά ταξίδια (αυτό έλειπε), καταλήγει αρκετά εύπεπτο για αμερικάνικα και μέσα γενικότερα ακροατήρια, χωρίς στρατεύσεις που άλλωστε δε θα μπορούσε και να έχει. Βραβείο σκηνοθεσίας και φωτογραφίας στο περσινό Sundance, όπως λένε.