Τι Μέσα, τι Έξω (2011)

Πρώην αστυνομικός που χαιρετίσθηκε ως πρωτεργάτης του οργανωμένου εγκλήματος πριν δυόμιση δεκαετίες, αφηγείται την μαρτυρία του απ’ της φυλακής τα σίδερα και της κοινωνίας το στίγμα.Επαναφέροντας στο προσκήνιο την προ εικοσιπενταετίας υπόθεση αστυνομικού που καταδικάσθηκε για στήσιμο και συμμετοχή σε οργανωμένο δίκτυο προστασίας, ο Βαγγέλης Ρήγας κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο πέφτοντας κατευθείαν στο μεγάλο μήκος, για να καταγράψει με το ντοκιμαντέρ του όχι την προϊστορία του εγκλήματος του πρωταγωνιστή του, αλλά την προσωπική του μαρτυρία από την τιμωρία ενός ανθρώπου που όχι μόνο σήκωσε βαριά καταδίκη, αλλά άντεξε αρκετά πίσω απ’ τα κάγκελα για να καταφέρει να βγει κι απ’ έξω να πει την ιστορία του. Με αφοπλιστική ειλικρίνεια και το ύφος ψημένου βετεράνου που δικαιούται να έχει άνθρωπος που έκαψε δυο δεκαετίες ζωής σε συνθήκες κολαστηρίου, ο πρώην κατάδικος περιγράφει μια πραγματικότητα που μπορεί να μην σου είναι και άγνωστη, αλλά αξίζει το φως που προσπαθεί να της ρίξει με τον προβολέα του ο σκηνοθέτης. Ο ίδιος ο Ζωγράφος, ένα πραγματικό αξιοπερίεργο ανθρώπου τόσο με την επιβλητική, αρεγουλάριστη κορμοστασιά του, όσο και με τον ζωώδη μαγνητισμό που εκπέμπει η ψυχολογική του απλότητα, βάζει το βεριτέ στο γρέντζο σινεμά του σκηνοθέτη, προσφέροντας καθαρή και γλαφυρή καταγραφή των απάνθρωπων συνθηκών που επιβάλει οι πολιτεία στους παραστρατημένους της για να τους κάνει ανθρώπους. Οι ευθύβολες παρατηρήσεις κι αφηγήσεις του, μπαλατζάροντας ανάμεσα στο φολκλόρ και τον κυνισμό, προσφέρουν ανάσα ντομπροσύνης απέναντι στις περισπούδαστες μα κούφιες αναλύσεις των ειδικών που παρεμβάλει ο Ρήγας στην αφήγησή του, κι οι συμβολή φίλων και συναδέλφων αποφυλακισθέντων του Ζωγράφου, ξύνουν την επιφάνεια του προβλήματος της κοινωνικής επανένταξης μιας ομάδας ανθρώπων που δεν είχαν βρεθεί ποτέ ιδιαίτερα ενταγμένοι εξαρχής. Οι χαμηλές αξίες παραγωγής της ταινίας δημιουργούν πρόβλημα μονάχα στο επίπεδο της ανεπάρκειας του σκηνοθέτη να τις διαχειριστεί, ενώ τα δραματικά ιντερλούδια που στήνει για να δώσει κινηματογραφικότητα στο σύνολό του εκμεταλλευόμενος το ψώνιο του Ζωγράφου να το παίξει σταρ του σινεμά, εκθέτουν περισσότερο την ταινία σαν απόπειρα πρωτάρη, παρά προσθέτουν το άρωμα auteur που φαίνεται να κυνηγά ο Ρήγας, σε ένα ντοκιμαντέρ που έχει ως ατού του την νατουραλιστική αμεσότητα του πρωταγωνιστή του, αλλά λυγίζει συχνά απ’ τις παιδικές ασθένειες του άψητου δημιουργού του.