Screencap: Μια κουφή μέρα μετά από 25 χρόνια
Ο Matthew Broderick ως Ferris Bueller έγινε ο χαρακτήρας που σημάδεψε μια ολόκληρη γενιά εφήβων, και δεν υπάρχει αμφιβολία πως ολόκληρη αυτή η υπέροχη, ξεκαρδιστική, απελευθερωτική day off του ανήκει. Είναι η αρχή της, είναι το τέλος της, είναι το κάθε ένα από τα εμβληματικά pit stops της, όπως η εν μέσω σχολικής εκδρομής βόλτα στο μουσείο ή το ξελαρύγγιασμα με το Twist and Shout στους δρόμους της πόλης.
Όμως αυτή η αριστουργηματική Ferris Bueller's Day Off (1986) του John Hughes δε θα είχε ούτε μισή από την επίδρασή της πάνω σε όλους μας αν δεν κουβάλαγε, κάπου ανάμεσα στα αξέχαστα ακροβατικά του Ferris, την καρδιά και την οδύνη της καταπίεσης του θύματος κολλητού, του Cameron (ο Alan Ruck με παγωμένα βλέμματα που με στοίχειωναν για χρόνια.) Είναι κάπως παράδοξο, αλλά αυτό δίνει στην ταινία και τον ξεχωριστό της χαρακτήρα: Αντιστρέφοντας τους ρόλους, ο Hughes δίνει στον πρωταγωνιστή του τον broad ρόλο του comic relief, αφήνοντας το βάρος της δραματουργίας στις πλάτες του sidekick. Αν υπάρχει χαρακτήρας που εξελίσσεται στην ταινία είναι ο Cameron, μέσα από στιγμές σαν την παραπάνω, καθώς σταδιακά αφήνει τον εαυτό του να χαλαρώσει, να αποδράσει, να ζήσει λίγο. Η γνωστή θεωρία του Fight Club (1999) στην πραγματικότητα έχει βάση τουλάχιστον ως προς τη θεματική διαδρομή του έργου, μιας και ο Ferris (όπως ακριβώς ο Tyler Durden) μπορεί πράγματι να ερμηνευθεί ως ο καταπιεσμένος εαυτός του Cameron που επαναστατεί. Παίρνει το κορίτσι (η Mia Sara, πρωταγωνίστρια αμέτρητων ονείρων), κάνει ό,τι γουστάρει, είναι ο αγαπημένος των γονιών του, και φυσικά δεν τιμωρείται για τίποτα. Αυτή είναι η μοναδικότητα της ταινίας, το στοιχείο εκείνο που την κρατάει φρέσκια 25 χρόνια μετά: Μέσα από τα μάτια του Cameron ζούμε, μέσα από τις πράξεις του Ferris φαντασιωνόμαστε.
Στην επική σκηνή της παρέλασης, όπως και σε κάθε σκηνή του έργου, ο Hughes καταφέρνει να μας κρατάει προσγειωμένους, μη χάνοντας στιγμή την βαθιά ανθρώπινη διάσταση της ιστορίας που αφηγείται, αλλά μας προτρέπει να διασκεδάσουμε ξέφρενα την ίδια ώρα, καθώς ο Cameron και η Sloane μοιράζονται μια σπάνια, μικρή, ανεκτίμητη στιγμή, την ώρα που ο Ferris ξεσαλώνει γκαρίζοντας Beatles με όλη τη δύναμη των πνευμόνων και του σώματός του όλου. Υπό μία έννοια, όλη η ταινία μπορεί να συνοψιστεί σε αυτό το φευγαλέο βλέμμα που ανταλλάσσουν οι δυο τους -- ακριβώς επειδή ο Cameron επιτέλους μαθαίνει να κοιτάει τη Sloane (και τους ανθρώπους) στα μάτια. Και να γελάει. Στον Ferris, την αγαπημένη μου ταινία της φιλμογραφίας του Hughes, συνεχίζω να επιστρέφω ξανά και ξανά, ως παιδί των 80s, ως θεατής που θεωρεί την επίδραση του Hughes καταλυτική στο σινεμά κωμωδίας. Η τελευταία από τις περίπου 20 φορές ήταν πριν κάτι μήνες, ίσως ένα χρόνο. Και τότε, όπως και κάθε φορά, διαπίστωσα ξανά από την αρχή πως αυτή η ταινία δεν κουβαλάει πάνω της τίποτα παρωχημένο (πλην ίσως του soundtrack, αλλά η μουσική της δεκαετίας είναι άλλη κουβέντα.) Εν έτει 2011, 25 χρόνια μετά την κυκλοφορία της, η Πιο Κουφή Μέρα του Φέρις Μπιούλερ παραμένει σύγχρονη. Διότι τίποτα στο μήνυμά της δεν έχει αλλάξει, ούτε στην ανάγκη μας να το ακούμε. Και το γεγονός παραμένει, πως από το φοβερό κάστινγκ (μέχρι και η γραμματέας του θεού γυμνασιάρχη είναι χρυσός) μέχρι τη χρήση της μουσικής, το meta στοιχείο του Ferris να μιλάει στο θεατή, τα άκρως εφευρετικά γκαγκς, τους αξέχαστους δεύτερους χαρακτήρες (Charlie Sheen, καθόλου ειρωνικός ο ρόλος σου στην ταινία πλέον) και τα ξεκαρδιστικά διάσπαρτα one-liners, το φιλμ αυτό παραμένει η τέλεια ταινία του είδους της.
Ταυτόχρονα, είναι η μεγαλύτερη απόδειξη πως το σινεμά του Hughes είναι αληθινά διαχρονικό. Και θα παραμένει, τουλάχιστον όσο θα υπάρχουν έφηβοι με ανάγκη για απόδραση, για επανάσταση. Που θέλουν απλώς να τους καταλάβουν οι γονείς τους. Που θέλουν απλώς να μπορέσουν να κοιτάξουν το κορίτσι στα μάτια. Και που θέλουν --απλώς-- να κάνουν την ρουτίνα της καθημερινότητας, το δικό τους προσωπικό πάρτι.
Το κείμενο είναι του Dark Tyler.
Το Ferris Bueller's Day Off του αλησμόνητου John Hughes, άνοιξε στις 11 Ιουνίου του 1986.