Captain America: The First Avenger (2011)

Ασθενικός πατριώτης γίνεται μεταλλαγμένος υπερστρατιώτης για να κατατροπώσει τη ναζιστική απειλή.Βασισμένη σε κόμικ που κρατάει απ’ τις αρχές του ’40, ετούτη η τελευταία αναγέννηση χρωματιστού ήρωα της Marvel, πριν η εταιρεία μπορέσει να περάσει στο all star υπερθέαμα του The Avengers (2012), είναι ίσως η πιο ιντριγκαδόρικη, απ’ την άποψη ότι είναι η πρώτη που δεν έχει ούτε την ελευθερία να σε ταξιδέψει σε άλλους κόσμους κι εξωγήινες οπτικές, ούτε την άνεση να δημιουργήσει ένα δικό της, εναλλακτικό, πιο γυαλιστερό και φαντεζί παρόν. Δεδομένης της αδιάρρηκτης σχέσης των ριζών του ήρωά της με την πολύ συγκεκριμένη περίοδο της παγκοσμιοπολεμικής αναταραχής, ο Captain America της απαιτεί να είναι ταινία εποχής. Κι αυτό, παραδόξως, είναι και το πιο γοητευτικό χαρτί της, με τον Rick Heinrich στα σκηνικά και την Anna Shepard στα κοστούμια, να δημιουργούν ένα σύμπαν αυτοτελές και γνώριμο συγχρόνως, ανανεώνοντας με κομικίστικη ευαισθησία και σεβάσμια αυτοπειθαρχία τις εικόνες που έχεις ασυνείδητα συνδεδεμένες με την περίοδο εν λόγω, για να δώσουν στην ταινία έναν χαρατήρα αναγνωρίσιμο, αλλά και διαφορετικό, που να ταιριάξει με την αλά James Bond των 60s κοσμοπολίτικα διειπηρωτική απειλή του σεναρίου, την οποία καλείται να αποκρούσει ο αθεράπευτα αμερικανοκεντρικός, αλλά οικουμενικά πατριωτικός ήρωας του Johnston.

Ο ίδιος ο Johnston, ανδρωμένος επαγγελματικά στο πλάι του Steven Spielberg στα μέσα προς τέλη της πιο fun περιόδου του σκηνοθέτη με το μούσι (ο Johnston είχε κερδίσει το Όσκαρ του για τα κασκαντερίστικα οπτικά εφέ του Raiders of the Lost Art (1982)) και σκηνοθετικά ψημένος σε δουλειές ξεχωριστές ακριβώς για τα χειροπιαστά τους εφέ και την παλιομοδίτικη αισθητική τους (Honey, I Shrunk the Kids (1989), The Rocketeer (1991), Jumanji (1995)), δίνει σάρκα και άγκυρα επαφής με τη γη στο αεριτζίδικο σενάριο των γραφιάδων των Χρονικών της Νάρνια, φροντίζοντας να τονίσει τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά του ήρωά του ως διασυνοριακές αρετές, που δεν περιορίζονται μόνο πίσω απ’ την ασπίδα του με την αστερόεσσα, προσφέροντας έτσι σημείο επαφής με τον χαρακτήρα του, ακόμη και στους πιο αλεργικούς από τους θεατές. Ο Chris Evans προσπαθεί με τα λαγουδάσια ματάκια του, τα φουσκωτά μπρατσάκια του και μια κάποια αλά Gary Cooper καλοκάγαθη αφέλεια, να δώσει τρίτη διάσταση σ’ έναν χαρακτήρα που ούτε στο χαρτί δεν μπορούσε να προσποιηθεί ότι είναι κάτι περισσότερο από αδρό σκέτσο της προσωποποίησης του πατριωτισμού, κι αν αυτό μπορείς να το πεις πιστότητα στο πρωτότυπο, τότε η ταινία του Johnson σίγουρα την προσφέρει σ’ αυτό το επίπεδο, δεν είμαι σίγουρος όμως αν ο ήρωάς του θα συμφωνούσε με τον πανικό του σκηνοθέτη του και το πνίξιμο της πλοκής στα ψηφιακά του δεύτερου κομματιού, εκεί που το στόρι φεύγει απ’ τις vintage αναφορές και περνάει στην ολομέτωπη δράση, ανταλλάσσοντας την δροσερή ρετρό αισθητική του με άγαρπες κωλοτούμπες στις CGI βουνοπλαγιές και τους ανέμπνευστους κλωνοποιημένους, ψηφιακά παραφουσκωμένους, και κακόγουστα κομπιουτεροποιημένους μπράβους του κακού.

Τα στοιχεία της υπεραπλούστευσης της πλοκής και των ηρώων της, δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν, ως βασικά συστατικά τόσο της πηγής της έμπνευσης, όσο κι ως προαπαιτούμενα των νερωμένων προδιαγραφών του προϊόντος και των απαιτήσεων για ευρύτητα στο κοινό, όμως η ομάδα του Καπετάνιου καταφέρνει να σώσει την αξιοπρέπειά της, κυρίως γιατί ο σκηνοθέτης πετυχαίνει με τις camp εξάρσεις του να χώσει ένα κάποιο επίπεδο αυτοσαρκασμού μέσα στη σοβαροφάνεια των σεναριογράφων, κι απ’ την άλλη γιατί η όλη φάση του ξαναγραψίματος της Ιστορίας, αντιμετωπίζεται με τόση παλαβομάρα, που δεν μπορείς κι εσύ στ’ αλήθεια να την πάρεις στα σοβαρά. Οπότε, όλα καλά.