Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2011: Τα βραβεία
Τιγκαρισμένες αίθουσες και αδειανά δρομάκια ήταν για άλλη μια χρονιά το σκηνικό του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, που έκλεισε απόψε την 52η διοργάνωσή του, απονέμοντας το Χρυσό της Αλέξανδρο στο κοινωνικό δράμα με θριλερικά αρώματα, ρώσικο Twilight Portrait. Ο Αργυρός Αλέξανδρος πήγε στο αλά ρουμάνικα κινηματογραφημένο, τσέχικο Eighty Letters, ενώ ο Χάλκινος στο Κολομβιανό ντοκιμαντερίστικο biopic Porfirio, με το ελληνικό ενδιαφέρον του Θύμιου Μπακατάκη στη φωτογραφία.
Στις υπόλοιπες επιλογές της επίτροπής, υπό την προεδρεία του senior curator του ΜΟΜΑ της Νέας Υόρκης, Laurence Kardish, το JACE κατάφερε να βρει τη θέση του με την ερμηνεία της Στεφανίας Γουλιώτη, ενώ ο Wotan Milke Moehring βραβεύθηκε για τη δική του ερμηνεία στο Γερμανικό Der Brand / The Fire. Το βραβείο σκηνοθεσίας απονεμήθηκε στον Αμερικανό Mark Jackson για το Without, το σενάριο του Behold the Lamb έφερε την αντίστοιχη διάκριση στον Βρετανό John McIlduff, ενώ κάπως ανορθόδοξα βραβεύθηκε και το Ισραηλογερμανογαλλοκαναδικό Mabul / The Flood του Guy Nattiv, που κέρδισε το βραβείο καλλιτεχνικού επιτεύγματος για τις αποδόσεις του cast του. Πέρα από το JACE, η μόνη άλλη ελληνική διάκριση ήταν αυτή του Γιώργου Γκικαπέπα για το δράμα τεκνοποίησης, Η Πόλη των Παιδιών, το οποίο προφανώς γοήτευσε εξίσου ξένους κι Έλληνες κριτικούς, και κέρδισε τόσο το βραβείο της FIPRESCI, όσο κι αυτό της ΠΕΚΚ. Ως όφειλε, αντίθετη άποψη είχε το κοινό, που έδωσε το δικό του βραβείο για ελληνική ταινία στον Γιώργο Παπαϊωάννου για τον Super Δημήτριο με το έντονο ενδιαφέρον εντοπιότητας, ενώ το τίμησε και το Mabul με το βραβείο του για το διεθνές πρόγραμμα, όπως και τα Neprijatelj / The Enemy και Tyrannosaur απ’ το Balkan Survey και το Open Horizons αντίστοιχα.
Την τελετή άνοιξε το σύνολο εγχόρδων Ροτόντα απ’ το Ωδείο Θεσσαλονίκης, στην πλέον απτή εφαρμογή της κοινής λογικής, από μια διοργάνωση που οφείλει, πού και πού, να αναδεικνύει και τις πολιτιστικές δυνατότητες της πόλης που τη φιλοξενεί. Αφού ο Δημήτρης Εϊπίδης ευλόγησε τα γένια τα δικά του και των συνεργατών του, δηλώνοντας ότι το κοινό αγκάλιασε το θεσμό και του χάρισε πληρότητα προβολών που άγγιξε το 90%, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος του Φεστιβάλ, Γιάννης Μπουτάρης, εκμεταλλεύθηκε με χαρακτηριστική έλλειψη κομψότητας το international κομμάτι των θεατών της τελετής, για να προβάλει το εντελώς άσχετο σποτάκι της υποψηφιότητας της πόλης ως Youth Capital του 2014. Κι ύστερα, σε φάση by the way και σα να διαβάζει επιστολή με προορισμό την ανακύκλωση, κήρυξε και τη λήξη του φεστιβάλ. Μια λήξη που χαρακτηρίστηκε από χαρακτηριστική απροετοιμασία στη ροή της, απωθητικό συνεπακόλουθο κανιβαλισμό της οικοδέσποινας που εκτέθηκε περισσότερο απ’ την έλλειψη ψυχραιμίας κι ευλυγισίας της, παρά επάρκειας, κομψότητας και διάθεσης, και έδωσε σαν καλύτερη και σχετικότερη με το προκείμενο στιγμή της, την αναφορά του (ισόβιου, προφανώς) προέδρου της ΠΕΚΚ, Ανδρέα Τύρρου, στον «ορατό κίνδυνο αφελληνισμού του φεστιβάλ» με όσες ελληνικές ταινίες ανέβηκαν στη διοργάνωση για να σκορπίσουν στα διάφορα τριγύρω προγράμματα, να μην φτάνουν να καλύψουν το κενό των αρκετών που δεν εμφανίστηκαν καν στη Θεσσαλονίκη.
Στη δεύτερη χρονιά της, η θητεία του Δημήτρη Εϊπίδη έσπρωξε τη διοργάνωση ένα ακόμη βήμα πιο κοντά στο προφίλ που θέλει να της προσδώσει ο καλλιτεχνικός της διευθυντής, ως ένα φεστιβάλ διερευνητικό των κινηματογραφικών τάσεων των ανεξάρτητων και σαφώς καλλιτεχνικότερων κυκλωμάτων, σε σχέση τουλάχιστον με τις μέχρι πρόσφατα ανησυχίες του για εξασφαλίσεις βαρβάτων τίτλων κι ακόμη πιο βαρβάτων ονομάτων. Δίχως περιττά έξοδα σε λαμπερές φιοριτούρες, αλλά και δίχως τα κάπως πιο απαραίτητα σε δολώματα του διεθνούς και ντόπιου μη σκληροπυρηνικού κινηματογραφικού κοινού και παραβιομηχανικού κονκλαβίου, το Φεστιβάλ μπορεί να συντονίστηκε στο νηφάλιο κι ελαφρά πένθιμο κλίμα που απαιτούν οι γενικότερες περιστάσεις της χώρας, αλλά απ’ την άλλη οι σινεφιλίζουσες στροφές σε επιλογές τίτλων και --κυρίως-- αφιερωμάτων και καλεσμένων, παραμένουν και περιοριστικά των δημοσιογραφικών σκιρτημάτων, ειδικά σε μια περίοδο που τ’ αφεντικά κάθε άλλο παρά με ενθουσιασμό βλέπουν την ευκαιρία να χρηματοδοτήσουν αποστολές που θα ανατρέξουν στο προκλητικό σινεμά του Ulrich Seidl, το πολιτικό ιστορικό της Sara Driver, ή το Δανέζικο μυστικό του Ole Christian Madsen --πόσο μάλλον στην περιορισμένη φιλμογραφία των τριών μεγάλου μήκους ταινιών του Paolo Sorrentino, που συγκεντρώθηκαν εδώ περιμένοντας τον σκηνοθέτη, αλλά εν τέλει επί ματαίω. Την κατάσταση επιδείνωσε η ολέθρια σοδιά ελληνικών τίτλων, που κάνει εκείνη την αισιόδοξη ευφορία της μαζικής έκρηξης ταινιών όπως ο Κυνόδοντας, η Στρέλλα κι η Ακαδημία Πλάτωνος, να μοιάζει δεκαετίες μακριά, μόλις δυο χρόνια μετά.
Δες/Κρύψε τους νικητές
52ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
4-13 Νοεμβρίου 2011
ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΟΥ 52ου ΦΚΘ
Η Κριτική Επιτροπή για το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αποτελείται από τους:
Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής:
Λόρενς Κάρντις / Laurence Kardish, Ανώτερος Επιμελητής Κινηματογράφου του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης (ΗΠΑ)
Μέλη της Κριτικής Επιτροπής:
Χισάμι Κουρόιβα / Hisami Kuroiwa, παραγωγός και αντιπρόσωπος πωλήσεων (ΗΠΑ)
Σιτόρα Αλίεβα / Sitora Alieva, σκηνοθέτιδα, μοντέρ (Ρωσία)
Φρεντερίκ Μπουαγιέ / Frederic Boyer, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κινηματογραφικού Φεστιβάλ του Les Arcs (Γαλλία)
Κωνσταντίνος Γιάνναρης, σκηνοθέτης (Ελλάδα)
ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
• Βραβείο Καλύτερης ταινίας-Χρυσός Αλέξανδρος (20.000 ευρώ) απονέμεται στην ταινία:
ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΣΤΟ ΛΥΚΟΦΩΣ / TWILIGHT PORTRAIT της Αγγελίνα Νικόνοβα / Angelina Nikonova, Ρωσία, 2011
• Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής – Αργυρός Αλέξανδρος (10.000 ευρώ) απονέμεται στην ταινία:
ΟΓΔΟΝΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ / EIGHTY LETTERS του Βάτσλαβ Κάντρινκα / Vaclav Kadrnka, Τσεχία, 2011
• Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής για πρωτοτυπία και καινοτομία – Χάλκινος Αλέξανδρος (5.000 ευρώ) απονέμεται στην ταινία:
ΠΟΡΦΙΡΙΟ / PORFIRIO του Αλεχάντρο Λάντες / Alejandro Landes, Κολομβία-Ισπανία-Ουρουγουάη-Αργεντινή-Γαλλία, 2011
• Βραβείο Σκηνοθεσίας στον:
Μαρκ Τζάκσον / Mark Jackson
Για την ταινία:
Χωρίς / Without, ΗΠΑ, 2011
• Βραβείο Σεναρίου στον:
Τζον Μακίλνταφ / John McIlduff
Για την ταινία:
Ιδού ο αμνός / Behold the Lamb, Μεγ. Βρετανία, 2011
• Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας στην:
Στεφανία Γουλιώτη
για την ερμηνεία της στην ταινία:
J.A.C.E. του Μενέλαου Καραμαγγιώλη, Ελλάδα-Πορτογαλία-Τουρκία-ΠΓΔΜ-Ολλανδία, 2011
• Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας στον:
Βόταν Βίλκε Μέρινγκ / Wotan Wilke Moehring
για την ερμηνεία του στην ταινία:
Η ΦΩΤΙΑ / THE FIRE της Μπριγκίτε Μαρία Μπέρτελε / Brigitte Maria Bertele, Γερμανία, 2011
• Βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης στους:
Ρονίτ Ελκαμπέτς / Ronit Elkabetz, Μάικλ Μοσόνοφ / Michael Moshonov και Γιόαβ Ρότμαν / Yoav Rotman, πρωταγωνιστές της ταινίας Η ΠΛΗΜΜΥΡΑ / THE FLOOD του Γκι Νατίβ / Guy Nattiv, Ισραήλ-Καναδάς-Γερμανία-Γαλλία, 2010.
Το σκεπτικό της απονομής του συγκεκριμένου βραβείου είναι το εξής: «Το Βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης απονέμεται στους πρωταγωνιστές του ισραηλινού δράματος Η πλημμύρα / The flood, οι οποίοι χάρη στη δυνατή, παθιασμένη και συμπαγή ερμηνεία τους, αναδεικνύουν την αφήγηση και κάνουν την ταινία αληθινή και βαθιά συγκινητική.
ΒΡΑΒΕΙΑ FIPRESCI (The International Federation of Film Critics)
Η Κριτική Επιτροπή της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Κριτικών Kινηματογράφου (FIPRESCI) αποτελούμενη από τους: Τερέζα Μπρντέκοβα / Tereza Brdečková (Τσεχία) Πρόεδρος, Φατίχ Οζγκουβέν / Fatih Özgüven (Τουρκία), Φριτς ντε Γιονγκ/ Fritz de Jong (Ολλανδία), Ιουλία Κομιάκοβα/ Julia Khomiakova (Ρωσία), Νέστορας Πουλάκος (Ελλάδα)
Απονέμει τα εξής βραβεία:
Για το Eπίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα στην ταινία:
ΟΓΔΟΝΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ / EIGHTY LETTERS του Βάτσλαβ Κάντρινκα / Vaclav Kadrnka, Τσεχία, 2011
Για Ελληνική Ταινία στην ταινία:
Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ, του Γιώργου Γκικαπέππα, Ελλάδα, 2011.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ»
Ο τηλεοπτικός σταθμός της Βουλής των Ελλήνων (Βουλή-Τηλεόραση) απονέμει το καθιερωμένο βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» σε μια ταινία του τμήματος Ανοιχτοί Ορίζοντες:
Το ειδικό αυτό βραβείο, που συνοδεύεται από χρηματικό ποσό 7.500 ευρώ, απονέμεται στην ταινία ΡΩΜΑΙΟΣ ΕΝΤΕΚΑ / ROMEO ELEVEN, του Ιβάν Γκρμπόβιτς / Ivan Grbovic.
BΡΑΒΕΙΑ ΚΟΙΝΟΥ FISCHER
Το βραβείο Κοινού FISCHER του Διεθνούς Διαγωνιστικού του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των 3.000 ευρώ, απονέμεται στην ταινία:
Η ΠΛΗΜΜΥΡΑ / THE FLOOD του Γκι Νατίβ / Guy Nattiv, Ισραήλ-Καναδάς-Γερμανία-Γαλλία, 2010.
Το βραβείο Κοινού FISCHER του Ελληνικού Προγράμματος του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των 3.000 ευρώ, απονέμεται στην ταινία:
ΣΟΥΠΕΡ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Γιώργου Παπαϊωάννου, Ελλάδα, 2011
Το βραβείο Κοινού FISCHER του τμήματος Ματιές στα Βαλκάνια του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των 3.000 ευρώ, απονέμεται στην ταινία:
Ο ΕΧΘΡΟΣ / THE ENEMY του Ντέζαν Ζέτσεβιτς / Dejan Zečević, Σερβία-Βοσνία Ερζεγοβίνη-Κροατία-Ουγγαρία, 2011
Το βραβείο Κοινού FISCHER του τμήματος Ανοιχτοί Ορίζοντες του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των 3.000 ευρώ, απονέμεται στην ταινία:
ΤΥΡΑΝΝΟΣΑΥΡΟΣ / TYRANNOSAUR του Πάντυ Κόνσινταϊν / Paddy Considine, Μεγ. Βρετανία, 2011
ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΕΚΚ
Η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου απονέμει φέτος τα εξής βραβεία:
Καλύτερης ταινίας του Διεθνούς Διαγωνιστικού τμήματος στην ταινία:
ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΣΤΟ ΛΥΚΟΦΩΣ / TWILIGHT PORTRAIT της Αγγελίνα Νικόνοβα / Angelina Nikonova, Ρωσία, 2011
Καλύτερης ταινίας του ελληνικού προγράμματος στην ταινία:
Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ, του Γιώργου Γκικαπέππα, Ελλάδα, 2011
ΒΡΑΒΕΙΑ 7ΟΥ ΦΟΡΟΥΜ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΩΝ CROSSROADS
Η κριτική επιτροπή του 7ου Φόρουμ Συμπαραγωγών Crossroads, η οποία αποτελείται από τους Roberto Olla (executive director του Eurimages, Γαλλία), Guillaume De Seille (παραγωγός, Arizona Films, Γαλλία) και Γιώργο Τσουργιάννη (παραγωγός, Horsefly Production, Ελλάδα), απένειμε το βραβείο του Crossroads στο κινηματογραφικό σχέδιο Virus, σε σκηνοθεσία Άγγελου Φραντζή και παραγωγή Μαρίας Τσίγκα - Αργοναύτες Α.Ε, Ελλάδα. Η ελληνική εταιρεία post-production 2|35 Inc προσφέρει στο Virus το βραβείο συμπαραγωγής (εικόνα και ήχο), το Producer’s Network του Φεστιβάλ των Καννών χορηγεί διαπίστευση στον βραβευμένο παραγωγό προκειμένου να συμμετάσχει στο προσεχές Producer’s Network 2012, ενώ η γαλλική συμβουλευτική εταιρία Initiative Film θα παρακολουθήσει την ανάπτυξη του κινηματογραφικού σχεδίου Virus για τους επόμενους 6 μήνες.
Για πρώτη χρονιά απένειμε βραβείο στο πλαίσιο του Crossroads, το γαλλικό Εθνικό Κέντρο Κινηματογράφου και Κινούμενης Εικόνας (CNC). Το συγκεκριμένο βραβείο, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 7000 ευρώ, απέσπασε το κινηματογραφικό σχέδιο The couch, σε σκηνοθεσία Duccio Chiarini και παραγωγή Fabrizio Mosca (Acaba Produzioni, Ιταλία). Επιπλέον, το The couch επιλέχθηκε από το Sofia Meetings του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σόφια (Βουλγαρία) για να παρουσιαστεί στην προσεχή διοργάνωση, τον Μάρτιο 2012.
Το κινηματογραφικό σχέδιο Hole in the Wall, σε σκηνοθεσία Hadar Morag και παραγωγή Elie Meirovotz, EZ FILMS (Ισραήλ / Γαλλία) κέρδισε την υποτροφία για περαιτέρω ανάπτυξη σεναρίου, την οποία προσέφερε ως βραβείο το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο MFI Script 2 Film Workshops, που διοργανώνεται από το Μεσογειακό Ινστιτούτο Κινηματογράφου (ΜΙΚ).
ΒΡΑΒΕΙΟ WORKS IN PROGRESS
Η κριτική επιτροπή του τμήματος Works in Progress αποτελείται από τους Nikolaj Nikitin (εκπρόσωπος του Φεστιβάλ Βερολίνου και του Palic European Film Festival Γερμανία/Σερβία), Olimpia Pont Chafer (Sales Agent - Coproduction Office, Γαλλία/Γερμανία) και Ζήνο Παναγιωτίδη (Διανομέας – Rosebud, Ελλάδα) απένειμε το βραβείο στην ταινία When I Saw You, σε σκηνοθεσία Annemarie Jacir και παραγωγή Ossama Bawardi και Rami Yasin (Philistine Films – Ιορδανία/ Παλαιστίνη). Η ταινία είχε πάρει μέρος το 2008 στο Φόρουμ Συμπαραγωγών Crossroads. Για δεύτερη χρονιά, οι εταιρείες Graal και Kodak Cinelabs Greece προσέφεραν το βραβείο του τμήματος Works in Progress, το οποίο συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών και υλικών. Ειδική μνεία απονεμήθηκε στην ταινία Beyond the Hill, σε σκηνοθεσία Emin Alper και παραγωγή των Enis Kostepen και Seyfi Teoman, Bulut Films, Τουρκία. Η ταινία Beyond the Hill συμμετείχε στο Φόρουμ Συμπαραγωγών Crossroads το 2010.
Να σημειωθεί ότι το τμήμα Ανοιχτοί Ορίζοντες, το αφιέρωμα στον Ούλριχ Ζάιντλ, οι Ειδικές Προβολές, η έκθεση του Σπύρου Στάβερη και η Αγορά του 52ου Φεστιβάλ χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.