I'm Not There (2007)

Ο Bob Dylan, τραγουδοποιός με μέγιστη επιρροή κυρίως τη δεκαετία του '60, αποτέλεσε μέχρι τώρα πρόσφορο έδαφος για ντοκιμαντέρ, βιογραφίες και άλλες εκδόσεις, προτείνεται επίμονα για Νόμπελ Λογοτεχνίας, και είναι η πιο πρόσφατη πηγή έμπνευσης του Todd Haynes.Ο βαφτισμένος Robert Allen Zimmerman γεννήθηκε στη Μινεσότα από εβραϊκή οικογένεια με καταγωγή από την Οδησσό της Ουκρανίας, ασπάστηκε το χριστιανισμό, γύρισε στην πατρογονική θρησκεία. Περιπλανήθηκε στα μονοπάτια πλήθους μουσικών ρευμάτων από folk, gospel, country μέχρι rock n’ roll, έγραψε ρεαλιστικούς, σουρεαλιστικούς, συμβολικούς στίχους, αγάπησε και μίσησε (και vice-versa) τους θαυμαστές του, τους κριτικούς, τις γυναίκες. Μια πολυδιάστατη προσωπικότητα βασισμένη κατεξοχήν στις έννοιες της ελευθερίας και της ριζικής αλλαγής θα ήταν δύσκολο να αποτυπωθεί με αληθοφάνεια και πιστότητα σε οποιαδήποτε κινηματογραφική ταινία, δεδομένης της πεπερασμένης φύσης της. Άρα, καθόλου παράξενη δεν είναι η επιλογή του Haynes να φτιάξει ένα κολάζ από χαρακτήρες που έχουν κάτι από αυτόν σε διαφορετικές στιγμές της καριέρας του. "He is everyone, he is no one" είναι το μόνο που υπόσχεται το trailer εξαρχής, παρουσιάζοντας τα έξι διαφορετικά πρόσωπα που ενσαρκώνουν τον Dylan, και η ταινία κρατάει την υπόσχεσή της με το παραπάνω. Ένα δεκάχρονο μαύρο αλητάκι, ένας καταραμένος ποιητής σε ώρα απολογίας, ένας λαϊκός βάρδος που νομίζει ότι με τον κοινωνικό στίχο θα αλλάξει τον κόσμο, ένας πρωταγωνιστής ταινιών, ένας ήρωας γουέστερν και ένας (ή μία) ροκ σταρ με αδυναμία στις γυναίκες και τα ψυχότροπα, μοιράζονται ψήγματα της άπιαστης προσωπικότητας του τραγουδιστή. Μια ιδέα για τη ζωή του την παίρνουμε, γιατί αρκετές από τις ρεαλιστικές τουλάχιστον σεκάνς βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα, ποιος είναι όμως με σιγουριά δεν αποκρυσταλλώνεται μέχρι τέλους.

Χωρίς να είναι ρηξικέλευθος στο multi-casting του ο Haynes (αφού τον έχουν προλάβει τουλάχιστον δύο, ο Buñuel και ο συνονόματος Solondz, στην αποτύπωση ενός βασικού ήρωα από ηθοποιούς που εναλλάσσονται και έχουν όχι μόνο διαφορετική ηλικία, αλλά επίσης χρώμα και φύλο), χωρίς όμως να είναι και αυθαίρετος (αφού η επιλογή του υποστηρίζεται περαιτέρω με τη χρήση διαφορετικών φιλμ και τρόπων κινηματογράφησης, οι σεκάνς είναι ασπρόμαυρες, έγχρωμες, με εικόνα λιγότερο ή περισσότερο κοκκιώδη), αποδίδει τη ρευστότητα του χαρακτήρα ενός μύθου και την ποιητική διάσταση του έργου του. Διαλέγει τραγούδια γνωστά, αλλά και σχεδόν άγνωστα ή ανέκδοτα, όπως το τραγούδι του τίτλου, συχνά με κριτήριο την εικονοκλαστική δύναμη των στίχων τους --να γιατί ορισμένες στιγμές βλέπουμε ονειρικές σχεδόν εικόνες--, και κάνει αναφορές σε σχετικά άγνωστες πτυχές. Η ακατανόητη, για ορισμένους, σεκάνς με το Richard Gere να είναι ο Billy the Kid που έρχεται αντιμέτωπος με τον Pat Garrett, θυμίζει όχι μόνο τη μουσική που έγραψε για, αλλά και την συμμετοχή του στην ομώνυμη ταινία του Peckinpah, τραβώντας συγχρόνως παράλληλες με την κατά καιρούς απομόνωσή του. Κατά τον ίδιο τρόπο, η απλή γνώση της βιογραφίας του Dylan λύνει τους περισσότερους γρίφους της ταινίας.

Η ασύλληπτη για κάποιους και ακριβοθώρητη κάπου ποιότητα της πηγής της έμπνευσης, και η έκδηλη λατρεία και η αποσπασματικότητα του αποτελέσματος, είναι μερικοί από τους λόγους που μπορεί να σε αποθαρρύνουν. Για, πέρα απ' όλα τ' άλλα, τη τρομαχτικά πειστική ερμηνεία της Cate Blanchett, το cameo της σταθερής συνεργάτριας του σκηνοθέτη Julianne Moore (βλ. Safe (1995), Far from Heaven (2002)) ως παλιά ερωμένη Joan Baez, και το εικαστικό παιχνίδι ανάμεσα σε είδη και υφή, αξίζει να είσαι εκεί.