Before the Devil Knows You're Dead (2007)

Δυο αδέρφια σχεδιάζουν να ληστέψουν εύκολο, προαστειακό, οικογενειακό κοσμηματοπωλείο. Της δικιάς τους οικογένειας. Και δεν είναι τόσο εύκολο.Ο Kelly Masterson έχει παρελθόν σε θεατρικά και σπουδές θεολογίας λέει, πράγμα παραπάνω από φανερό στη πρώτη του κινηματογραφική ιστορία. Από τον τίτλο ακόμα που σε πλήρη ανάπτυξη, από την Ιρλανδία, εύχεται "may you be in heaven half an hour... before the devil knows you're dead", ζωντανεύοντας καζάνια με καυτό λαρδί να περιμένουν για κολύμπι όλους (ή αλλιώς, όπως στη διάρκεια του φιλμ, τονίζοντας πως η η συγγνώμη δεν είναι τόσο αρκετή όσο νομίζεις). Τα καζάνια εδώ και αιώνες βέβαια, και η ιστορία επακόλουθα, είναι τόσο απλοϊκά όσο ακούγονται, διανθισμένα από φιλοσοφημένες ατάκες στιλ "the world is an evil place", ενώ ούτε το γκρέμισμα της αμερικάνικης οικογένειας είναι πια καινούριο. Στη πραγματικότητα η μισή (τουλάχιστο) ανεξάρτητη παραγωγή της χώρας από αυτό βγάζει το ψωμί της και εκεί είναι που ο Διάολος διαφοροποιείται, υπό τις οδηγίες του Sidney Lumet. Σε μια χρονιά που η επιρροή του από τα 70s ήταν πιο έντονη από ποτέ (American Gangster, Michael Clayton), 3 χρόνια μετά το τιμητικό Όσκαρ, ο σκηνοθέτης δανείζεται ένα υφάκι από τους σύγχρονους αγαπημένους της κριτικής, από Quentin Tarantino μέχρι Todd Field κυρίως, για να το επιστρέψει προσγειωμένο, μελαγχολικό, συντριπτικό εκεί που μετράει. Μη ξεχωριστές τοποθεσίες, ελαφρά βαριά (i.e. ζαλισμένη) κάμερα, μεθοδική παρακολούθηση των πρωταγωνιστών που γίνονται έτσι συνειδητά καρατερίστες αλλά ξεφεύγουν ταυτόχρονα από την ευκολία με την οποία το σενάριο αποφεύγει τη κοινωνική κριτική για χάρη κλασικής τραγωδίας. Πιο χαρακτηριστικά, η Marisa Tomei που γίνεται όλο και πιο δροσερά καβλιάρικη με τα χρόνια, τα πετάει εδώ (εύλογα) σχεδόν όλα, σε ένα ρόλο ανεκτίμητο στη συνεισφορά του να στέκεται πίσω από παράθυρα (ή στα τέσσερα πάνω σε κρεβάτια) και να αντιδράει σε όσα συμβαίνουν στο προσκήνιο, ενισχύοντάς τα.

Μπορεί τα, πάρα πολλά, χρονικά πηγαινέλα κάπου να σε ζαλίσουν και μερικές, επαναλαμβανόμενες, σεναριακές ασάφειες κάπου να σε εκνευρίσουν, όμως απέναντι σε προσπάθειες σα το Little Children (2006), το Reservation Road (2007) ή το Bug (2006) από την άλλη, αυτά τα καζάνια της κόλασης είναι ανακουφιστικά δροσιστική καταιγίδα.