Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2009: Το πρόγραμμα

Με ένα φλούο φούξια μολύβι να ακολουθεί τις γραμμές για να μη χάσει τα λόγια της απ’ τη σελίδα, η Δέσποινα Μουζάκη απήγγειλε χθες για τους δημοσιογράφους, χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τα Δελτία Τύπου του 50ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που θα γιορτάσει το μισό αιώνα ζωής του απαντώντας με τις εκδηλώσεις, τους καλεσμένους, τις εκθέσεις, τα πάρτι, και πάνω απ’ όλα με τις ταινίες του, στο ερώτημα που θέτει το ίδιο στον εαυτό του: “Why Cinema Now?”.

Για να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε την ταυτότητά μας, και τον τρόπο που βλέπουν εμάς, οι άλλοι γύρω μας, θα απαντούσε ο Υπουργός Πολιτισμού, κος Γερουλάνος, στο υπαρξιακό μότο του Φεστιβάλ, αν δεν ήταν απών λόγω υπουργικού συμβουλίου, όπως διαμήνυσε η κα Μουζάκη, διαβάζοντας τον χαιρετισμό του. Αγνοείται όμως, η σχετική απάντηση του προέδρου του Φεστιβάλ, Γιώργου Χωραφά, που απουσίαζε χωρίς σημείωμα (λόγω γυρισμάτων «στην ταινία του Χαραλαμπόπουλου»), με τη σκιά, όμως, της δηλωμένης του υποστήριξης προς τους Κινηματογραφιστές στην Ομίχλη, να βαραίνει με τη δικιά της παρουσία το χώρο. Γιατί όπως μαντεύεις, οι Κινηματογραφιστές και το πρωτοφανές εμπάργκο της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων κινηματογραφιστών στο επετειακό φεστιβάλ, ήταν το κύριο θέμα συζήτησης, στο ζέσταμα για ένα Φεστιβάλ που μπορεί να είναι Διεθνές, αλλά δεν παύει να είναι ελληνικό. Γι’ αυτό άλλωστε, στον πεντηκοστό εορτασμό του, θα στραφεί στο παρελθόν του: θα γυρίσει το χρόνο πίσω στην 1η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου, για να τιμήσει με βραβεία κι εκδηλώσεις, ανθρώπους που συνεισέφεραν στο θεσμό και στο ελληνικό σινεμά, όπως ο Νίκος Κούνδουρος. Όλα αυτά, την ώρα που της κριτικής επιτροπής του Διεθνούς Διαγωνιστικού, θα προεδρεύει ένας άλλος Έλληνας, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος.

Η διοργάνωση, πάντως, κρατά ανοιχτές όλες τις πόρτες για τους απέχοντες, κι έχει καλέσει τους Ομιχλιστές στη Θεσσαλονίκη, με πρόθεση να τους προσφέρει βήμα. Δεν έχει λάβει ακόμη απάντηση (και πιθανότατα, αν ρωτήσεις την άλλη πλευρά, θα σου πουν ότι δεν έχουν λάβει ακόμη πρόσκληση), αλλά ώσπου να φτάσει (η πρόσκληση κι η απάντηση), εκτός απ’ το DigitalWave που θα περάσει στην τέταρτη χρονιά του και θα δώσει χώρο προβολής σε επτά (7) ταινίες και λόγο στους πιτσιρικάδες να κάνουν σινεμά (κίνητρο που φέτος ενισχύεται όχι μόνο απ’ την αύξηση του ποσού των επάθλων, αλλά και με τη νέα ενότητα των ελληνικών Φοιτητικων Ταινιών), η διοργάνωση φέτος θα φιλοξενήσει και οκτώ (8) ελληνικές ταινίες μυθοπλασίας σε φιλμ, απ’ τις οποίες οι δύο (2) θα λάβουν μέρος στο Διεθνές Διαγωνιστικό και η μία (1) (απ’ τις 8, όχι απ’ τις 2) είναι η Μοιραία Σχέση του Ερρίκου Ανδρέου, που ήδη, στην καρδιά μας, είναι υπεράνω οποιουδήποτε συναγωνισμού.

Που συναγωνισμός δεν θα υπάρξει ελληνικός, όπως σου έγραφα πριν μερικές βδομάδες, κι όπως σχεδόν ειπώθηκε κι επίσημα χθες, με την κα Μουζάκη να επαναλαμβάνει αυτά που θα άκουγε κι οποιοσδήποτε σχετικός έπαιρνε τηλέφωνο στο τμήμα φιλοξενείας του φεστιβάλ για να κανονίσει τις διαμονές του: «η ενημέρωση από το ΥΠΠΟ, είναι ότι τα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας, δεν θα γίνουν». Τουλάχιστον όχι στο χρόνο που ορίζεται εθιμοτυπικά (μια μέρα μετά το Φεστιβάλ) και προφανέστατα, ούτε στο χρόνο που ορίζεται νομικά (μέσα στο 2009). Κάτι που αναμένεται να επισημοποιηθεί και με την υπουργική απόφαση που περιμένουν όλοι πια, να αλλάξει το νόμο ώστε να μην γίνουν φέτος τα Κρατικά, πιθανότατα για λόγους ελλειπούς ανταγωνισμού, όπως επίσης λέγαμε στα σχετικά. Οι ίδιοι όλοι, περιμένουν επίσης η απόφαση να έχει και κατά νου να κάνει κάτι με τα 500 χιλιάδες ευρώ, που είναι συνολικά το ποσό που συνοδεύει τα αγαλματάκια.

Στα ξενόγλωσσα, ωστόσο, το Φεστιβάλ πάει παραπάνω από καλά, με το φετινό του roster από καλεσμένους να είναι ένα απ’ τα πιο δυνατά, και τον Werner Herzog να ηγείται με αφιέρωμα στην φιλμογραφία του. Ο Γερμανός θα παραστεί στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβει τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο, αλλά και για να παρουσιάσει masterclass, όπως θα γίνει άλλωστε και με τον Goran Paskaljevic. Ο μουσικοσυνθέτης Alexander Desplat, το μεγάλο κεφάλι της Fox, Jim Gianopulos, ο Οσκαρούχος production designer, Eugenio Caballero κι ο σεναριογράφος του Red Riding, Tony Grisoni, είναι μερικά απ’ τα καυτά ονόματα που θα παρουσιάσουν masterclasses, ενώ ενδιαφέρον θα έχει και η συζήτηση Greek Cinema Now, όπου, με εισηγητές τον προηγούμενο πρόεδρο της Ακαδημίας των Όσκαρ, Sid Ganis και εκπροσώπους απ’ τα σημαντικότερα κινηματογραφικά βραβεία της υφηλίου (όπως τα Goya, τα BAFTA κλπ), θα ερευνηθούν τρόποι τα δικά μας Κρατικά να σημαίνουν και τίποτα γι’ αυτούς που τα κερδίζουν τελικά.

Το Φεστιβάλ, που θα τραβήξει τις κουρτίνες του στις 13 Νοέμβρη με την προβολή της νέας ταινίας του Fatih Akin, Soul Kitchen, και θα τις ξανακλείσει στις 22 με τα Les Herbes Folles του Alain Resnais, θα μετρήσει στο δεκαήμερό του δύο παγκόσμιες πρεμιέρες, μία διεθνή, οκτώ ευρωπαϊκές κι αμέτρητες δικές μας εθνικές, με το διεθνές του πρόγραμμα (που θα δημοσιευτεί οσονούπω) να κρύβει στις ειδικές προβολές, ταινίες όπως το Capitalism: A love story του Michael Moore, το De Battre mon Coeur s’ Est Arrete του Jacques Audiard, το (500) Days of Summer του Marc Webb και βέβαια το... Duress με τον Σάκη Ρουβά σε ρόλο μανιακού φονιά. Στα εξειδικευμένα του τμήματα, το Independence Days εκτός απ’ το πάντα προκλητικό κεντρικό πρόγραμμα, ρίχνει φως στην αναγέννηση του Φιλιπινέζικου Κινηματογράφου και φέρνει στο προσκήνιο το δελεαστικό κινηματογραφικό είδος της Pink Eiga, το εκλεκτικό Focus, με τον υπότιτλο Post-Romance, επιστρέφει στο κλίμα που το έκανε αποκάλυψη την πρώτη του χρονιά, επιλέγοντας ταινίες που επαναπροσδιορίζουν την έννοια του ρομαντισμού και του τρόπο που χωράει στην οθόνη, ενώ οι σταθερά αξιόπιστες Ματιές στα Βαλκάνια, θα καταγράψουν για άλλη μια φορά το καρδιογράφημα του άμεσου πολιτικοινωνικού μας περιβάλλοντος, συνοδεύοντας και συμπληρώνοντας ταιριαστά, μια διοργάνωση που, για καλό ή για κακό, προδιαγραφόταν, στα πενήντα της, να μείνει αξέχαστη πριν καν ξεκινήσει.